كاركردهاي فناورانه آموزشي موك‌ها براي كاركنان در محيط كار

پيشينه و اهداف: سازمان‌ها با آگاهي از عصري كه با تغييرات روز به روز دنيا مواجه است، بايد دائماً با فناوري و تغييرات فناوري همراه شده و آنها را براي بقا و دست‌يابي به بهترين نتايج ممكن اجرا كنند. يكي از اين تغييرات فناوري تصميم‌گيري براي پياده‌سازي موك در حوزه يادگيري ديجيتالي آن هم در محيط‌كاري سازمان‌ها است كه موضوع پيچيده‌اي به‌حساب مي‌آيد و آگاهي و اطلاع‌رساني از اثربخشي خدمات آموزشي اين نوع تكنولوژي به‌عنوان يكي از انواع نمودهاي آموزش مجازي در انتخاب اين راه بي‌نتيجه نيست؛ چرا كه موك‌ها نقش مهّمي را به‌عنوان يك استراتژي آموزشي بالقوه براي سازمان‌ها و شركت‌ها در كشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه داشته‌اند. ازاين‌رو، هدف از اين پژوهش شناسايي كاركردهاي فناورانه آموزشي موك‌ها براي كاركنان در محيط‌كار است.روش‌ها‌: پژوهش براساس نوع هدف بنيادي، و از نظر رويكرد پژوهشي كيفي از نوع سنتز پژوهي صورت گرفته است. جامعه آماري شامل اسناد و مدارك (كتاب‌ها، مقالات پژوهشي و مروري، پايان‌نامه‌ها و منابع اينترنتي) است كه به طريق جستجو در پايگاه‌هاي اطلاعاتي معتبر‌وب فارسي (پايگاه استنادي جهان اسلام، مگ‌ايران، پايگاه اطلاعاتي نور (نورمگز)، مؤسسه علوم‌انساني و مطالعات فرهنگي سيويليكا، سيستم شبكه دانش باراكات، پايگاه اطلاعات علمي ايران (گنج) و پژوهشگاه علوم و فناوري اطلاعات ايران (ايرانداك) و پايگاه داده‌هاي وب لاتين (پروكوئست، اشپرينگر، اسكوپوس، ساينس‌دايركت، و هم‌چنين موتور جستجوي گوگل‌اسكالر) از 183منبع دريافتي با نمونه‌‌گيري به‌طريق معياري (از سال موك شركتي2014تا سال2022) 45 نمونه انتخاب شد كه در نمونه‌32 اشباع نظري مؤلفه‌ها حاصل شد. به‌منظور گردآوري داده‌ها از روش‌ تحقيق كتابخانه‌اي و جهت تجزيه‌و‌تحليل داده‌ها، از روش تحليل مضمون كه در تحقيقات كيفي كاربرد دارد، استفاده شده است. در انتها براي اعتباريابي مدل پيشنهادي تعداد 6 نفر از متخصصان در حوزه‌هاي مختلف چون برنامه‌ريزي درسي و آموزشي، تكنولوژي آموزشي و يادگيري الكترونيكي به‌صورت نمونه‌گيري هدفمند انتخاب گرديد و سپس پرسش‌نامه محقق ساخته اعتباريابي محتوايي مدل مفهومي براي آن‌ها ارسال شد و مدل نهايي پس از انجام اصلاحات مورد تأييد قرار گرفت.يافته‌ها: در پژوهش حاضر براساس يافته‌ها در نهايت سه مؤلفه اصلي حاصل شد. دسته اول فرايند آموزشي با 6 زيرمؤلفه (هدف‌گذاري آموزشي دوره‌ها، محتواهاي دوره‌هاي آموزشي، شيوه‌هاي يادگيري حرفه‌اي متنوع، فعاليت‌هاي آموزشي حرفه‌اي، منابع آموزشي دوره‌ها، ارزيابي عملكرد)، دسته دوم بخش حمايتي با 5 زيرمؤلفه (پوشش آموزشي كاركنان، پشتيباني آموزشي، هزينه‌هاي آموزشي، برانگيزنده‌هاي آموزشي، قابليت‌هاي روش آموزشي) و دسته سوم  بخش عملياتي با 3 زيرمؤلفه (حيطه‌هاي آموزشي، آموزش‌هاي تكميلي مهارتي، ايجاد مهارت‌هاي نرم حرفه‌اي).نتيجه‌گيري: اين مطالعه پيامدهاي احتمالي كاركردهاي آموزشي موك در محيط‌‌كار را نشان داده است كه ذي‌نفعان شامل سازمان‌ها، شركت‌ها و كاركنان با اطمينان و با توجه بيشتر به اين كاركردها مي‌توانند آن را در سيستم آموزشي خود به‌كار گيرند چرا كه به جرأت مي‌توان گفت هنوز اكثر سازمان‌ها در ايران از مزاياي بالقوه‌آموزشي آن بي‌خبر هستند. در دنيايي كه با پيشرفت سريع تكنولوژي آنلاين بودن چه از نظر شخصي و چه از نظر حرفه‌اي در سازمان‌ها از جمله كشورمان يك ضرورت محسوب مي‌شود و انتظار مي‌رود كه نيروي كار امروزي بسيار ماهر باشند و پيوسته مهارت‌هاي خود را  با معيارهاي روز جهاني بهبود بخشند، و آنها مي‌توانند اين مهارت‌هاي جديد را از طريق يادگيري مادام‌العمر يعني موك‌ها يك محيط ديجيتالي پيشرفته كسب كنند.