عنوان مقاله :
ارزيابي مقاومت كمي به نژاد 1.2 عامل پژمردگي فوزاريومي در توده‌هاي بومي خربزه با استفاده از مؤلفه هاي شاخص بيماري
پديد آورندگان :
بزرگمهر ، ابوالفضل دانشگاه تربيت مدرس، پرديس كشاورزي - گروه ژنتيك و به نژادي گياهي , ثابت ، محمد صادق دانشگاه تربيت مدرس، پرديس كشاورزي - گروه ژنتيك و به نژادي گياهي , ملبوبي ، محمدعلي پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيك و زيست فناوري تهران - گروه بيوتكنولوژي گياهي , معيني ، احمد دانشگاه تربيت مدرس، پرديس كشاورزي - گروه ژنتيك و به نژادي گياهي
كليدواژه :
پژمردگي آوندي , تجزيه خوشه‌اي , دوره نهفتگي بيماري , رگه افتراقي , سطح زير منحني پيشرفت بيماري , شاخص شدت بيماري , كدوييان
چكيده فارسي :
بيماري پژمردگي فوزاريومي يكي از مهم‌ترين بيماري‌هاي خربزه (Cocumis melo L.) است كه سبب خسارت 20 تا 80% در مزارع خربزه ميشود و در شرايط مساعد گسترش بيماري به 100% نيز مي‌رسد. در اين پژوهش 46 توده بومي خربزه جمعآوري شده از نقاط مختلف استان‌هاي خراسان رضوي، شمالي و جنوبي و به همراه 2 رگه افتراقي ايزابل و شارنته T به منظور شناسايي منابع جديدي از مقاومت به بيماري پژمردگي فوزاريومي مطالعه شد. آزمايش‌ها در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در گلخانه اجرا شد. ريشه گياهچه‌ها 14 روزه با سوسپانسيون اسپور Fusarium oxysporum f.sp.melonis نژاد 1.2 مايه‌زني شد. ارزيابي مقاومت با استفاده از شاخص‌هاي سطح زير منحني پيشرفت بيماري، دوره نهفتگي بيماري، شدت بيماري و سطح زير منحني پيشرفت بيماري استاندارد شده در توده‌ها محاسبه گرديد. بررسي تنوع مقاومت توده‌هاي مورد مطالعه با استفاده از تجزيه واريانس دادهها حاكي از وجود اختلاف معنيدار 1% بين توده‌ها براي هر چهار شاخص مورد مطالعه بود. براساس نتايج حاصل از نقشه حرارتي در ژنوتيپ ايزابل و توده قائنات مقاومت به نژاد 1.2 بيماري پژمردگي فوزاريومي وجود دارد. همچنين تجزيه خوشه‌اي توده‌ها بر اساس روش وارد منجر به شناسايي شش گروه مقاومت از 46 توده بومي مورد مطالعه به همراه دو رگه افتراقي شاهد شد. نتايج تحقيق حاضر نشان داد براساس هر چهار شاخص فوق ژنوتيپ ايزابل به عنوان شاهد مقاوم و توده‌هاي قائنات، تيل مگسي، تيل زرد، تيل طرق، لاكي 1 و تيل كشيده داراي مقاومت به نژاد 2.1 عامل بيماري پژمردگي فوزاريومي بودند.
