عنوان مقاله :
اثرات كشندگي و زيركشندگي حشره‌كش تركيبي امامكتين بنزوات + استامي‌پريد روي فراسنجه‌هاي جدول زندگي شته جاليز (Hem: Aphididae) Aphis gossypii
پديد آورندگان :
رجبي ، هانيه دانشگاه اروميه - دانشكده كشاورزي - گروه گياه‌پزشكي , صفوي ، علي دانشگاه اروميه - دانشكده كشاورزي - گروه گياه‌پزشكي , فروزان ، مريم سازمان تحقيقات آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان آذربايجان غربي
كليدواژه :
شته سبز پنبه , كنترل شيميايي , فراسنجه‌هاي رشد جمعيت , لوبيا چيتي
چكيده فارسي :
شته جاليز Aphis gossypii Glover يك آفت پلي‌فاژ است كه طيف بسيار وسيعي از گياهان ميزبان در سراسر جهان را آلوده مي‌كند. رايج‌ترين روش كنترل شته‌ها با وجود اثرات سوء كه بر جاي مي‌گذارد، استفاده از حشره‌كش‌هاي شيميايي است. پتانسيل بالاي اين آفت در مقاومت به تركيبات شيميايي، مستلزم بررسي و به‌كارگيري حشره‌كش‌هاي جديدتر با نحوه اثر متفاوت است. بنابراين در اين پژوهش، اثرات كشندگي و زيركشندگي حشره‌كش تركيبي و جديد امامكتين بنزوات % 4.8 + استامي‌پريد %6.4 كه داراي عملكرد تماسي و گوارشي است، روي فراسنجه‌هاي زيستي و رشد جمعيتي شته جاليز در شرايط گلخانه‌اي، با استفاده از روش پاشش حشره‌كش روي برگ‌هاي حاوي شته مورد بررسي قرار گرفت. جمعيت شته روي گياه لوبيا چيتي واريته خمين در دماي 1±21 درجه سلسيوس، رطوبت نسبي 10±50 درصد و دوره نوري با 16 ساعت روشنايي و 8 ساعت تاريكي پرورش يافت. مقدار LC50 امامكتين بنزوات + استامي‌پريد براي افراد بالغ شته جاليز 24 ساعت بعد از تيمار، 23.84 پي‌پي‌ام (2.67 ميكروليتر بر ليتر ماده موثره) به‌دست آمد. نتايج به‌دست آمده نشان داد كه، ميانگين طول عمر شته‌هاي بالغ در تيمارهاي LC20 و LC30 با تيمار شاهد تفاوت معني‌داري داشت. باروري و طول دوره پور‌ه‌زايي در غلظت‌هاي زيركشنده حشره‌كش نسبت به شاهد به‌طور معني‌داري كاهش يافت. همه فراسنجه‌هاي جدول زيستي شته جاليز تيمار شده با غلظت‌هاي زيركشنده در مقايسه با شاهد، به‌طور معني‌داري تحت تأثير حشره‌كش قرار گرفتند. حداكثر نرخ ذاتي افزايش جمعيت (r) در شاهد، برابر با 0.39 بر روز بود. نرخ خالص توليدمثل (R0) از37.28 پوره به ازاي هر ماده در هر نسل در شاهد به6.90 در LC30 كاهش يافت. بيشترين و كمترين مقدار مدت زمان يك نسل (T) به ترتيب در LC30 (11.28 روز) و شاهد (9.11 روز) برآورد شد. يافته‌هاي مطالعه حاضر گوياي اين است كه، با توجه به ضرورت استفاده از حشره‌كش‌هاي شيميايي براي مديريت شته‌ها و تأثير قابل ملاحظه اين آفت‌كش روي شته جاليز، حشره‌كش امامكتين بنزوات + استامي‌پريد مي‌تواند در كنترل و كاهش جمعيت شته جاليز مورد استفاده قرار گيرد. با اين حال، توجه به اثرات كشندگي و زيركشندگي اين حشره‌كش در ارزيابي اثرات كلي آن بر دشمنان طبيعي آفت امري ضروري است.
