برهمكنش ژنوتيپ × سن گياهچه براي عملكرد و اجزاي عملكرد ريزغده‌هاي سيب‌زميني در سامانه هواكشت

به منظور بررسي اثر ژنوتيپ، سن گياهچه و بر همكنش آنها بر عملكرد و اجزاي عملكرد ريزغده هاي توليدي سيب زميني در سامانه هواكشت، اين پژوهش در سال 1393 در ايستگاه تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي اردبيل و شركت بهپرور سبلان اردبيل به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي در سه تكرار انجام شد. كلون هاي اميدبخش 2-397097 -Cو 1-397081- Cو دو رقم آگريا و Caesar به عنوان عامل اول و سه سن گياهچه (30، 40 و 50 روزه) به عنوان عامل دوم درنظر گرفته شدند. نتايج نشان داد كه غده زايي و رشد ريزغده ها در سامانه هواكشت با تاخير همراه بود. اثر سن گياهچه، در مقايسه با اثر ژنوتيپ، تاثير بيشتر و معني داري بر عملكرد و اجزاي عملكرد ريزغده داشت. بررسي برهمكنش ژنوتيپ × سن گياهچه نشان داد كه واكنش ژنوتيپ ها براي عملكرد و اجزاي عملكرد ريزغده، به استثناي ميانگين وزن ريزغده، در سنين مختلف گياهچه به طور معني داري متفاوت بود. كلون 1-397081- Cبا سن گياهچه 30 روزه بيشترين تعداد ريزغده در بوته (ميانگين 57/3ريزغده در بوته) را توليد كرد. مناسبترين سن گياهچه براي رقم Caesar و كلون 2-397097 C-جهت انتقال به محيط هواكشت 40 روزه بود كه به ترتيب داراي ميانگين 55/57 و 54/53 ريزغده در بوته بودند. براي كلون2-397097- C از نظر تعداد ريزغده در بوته بين سن گياهچه 30 و 40 روزه تفاوت معني داري وجود نداشت. رقم آگريا در سن گياهچه 40 روزه با ميانگين 45/7ريزغده در بوته بود. كلون هاي 1-39708-C-397097-2 ،C، و ارقام آگريا و Caesar به ترتيب 1203، 1235، 1113 و  1223 ريزغده در متر مربع داشتند. تجزيه رگرسيون گام به گام پيش رونده نشان داد كه ميانگين وزن ريزغده و وزن ريزغده در بوته در انتخاب ژنوتيپ مناسب براي توليد تعداد ريزغده بالا از اهميت ويژه اي برخوردار بود. اثر ميانگين وزن ريزغده و ارتفاع بوته برروي تعداد ريزغده در بوته منفي بود. نتايج اين پژوهش نشان داد كه توليد ريزغده براي ژنوتيپ هاي سيب زميني مورد مطالعه بيشتر تحت تاثير سن گياهچه بود. سن گياهچه سيب زميني بين 30 الي 40 روزه براي انتقال به سامانه هواكشت مناسب تعيين شد.