علل و پيامدهاي پراكنده‌رويي در شهر- منطقه مركزي استان مازندران

هدف از پژوهش حاضر بررسي علل شكل‌گيري پراكنده‌رويي به تفكيك زيرسيستم‌هاي برنامه‌ريزي و تحليل پيامدهاي برآمده از شكل‌گيري پراكنده‌رويي و دستيابي به شرايط زمينه‌‌اي، علّي و تداوم آن در شهر_ منطقه مورد مطالعه است. پژوهش ماهيت توصيفي_تحليلي داشته و هدف آن كاربردي است. روش گردآوري اطلاعات به صورت كتابخانه‌اي_اسنادي و پيمايشي است. در بخش نخست پرسشنامه‌اي از متغيرهاي مؤثر بر شكل‌گيري پراكنده‌رويي كه مستخرج از مطالعات داخلي و خارجي هستند با نمونه‌گيري هدفمنددر اختيار كارشناسان قرار گرفته و سپس با استفاده از روش دلفي فازي به تحليل نتايج پرداخته شده است. در بخش دوم با استفاده از مصاحبه ساختارمند از متخصصين در دستگاه نظريه زمينه‌اي و با استفاده از نرم افزار Max qda به بررسي، تحليل و كدگذاري مصاحبه‌ها پرداخته شده است. براي بررسي علل شكل‌گيري پراكنده‌رويي  38 متغير در شش عامل به صورت پرسشنامه در اختيار  25 نفر از متخصصين كه براساس نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شدند، قرار داده شد. در راستاي تحليل پيامدهاي پراكنده‌رويي با استفاده از مصاحبه نيمه ساختارمند با تعداد 34 نفر از مشاركت كنندگان در محدوده مطالعاتي به بررسي پيامدهاي فضايي پراكنده‌رويي در شهر_منطقه مورد مطالعه پرداخته شده و 249 كد اوليه و 28 كد كانوني تعيين گرديد. بيشترين علل شكل‌گيري پراكنده‌رويي در محدوده مطالعاتي شامل سرانه درآمد خانوار، سوداگري زمين و مسكن و قيمت زمين است. در تحليل پيامدهاي پراكنده‌رويي، شرايط زمينه‌اي توسعه و تغيير ساختار اقتصادي، شرايط علي ناكارآمدي سيستم مديريت و نظارت، شرايط تداوم شامل تحول اجتماع بومي و تخريب ساختار طبيعي و پيامد تغيير ساختار كالبدي و فضايي منطقه تبيين شد.