ارائه الگوي روحيه مالياتي با رويكرد تئوري زمينه بنيان

Presenting the Model of Tax Morale with Grounded Theory Approach

ماليات يك جنبه اساسي از زندگي مدرن است. بودجه هايي كه دولت ها از ماليات بدست مي آورند، براي ارائه خدمات ضروري و كالاهاي عمومي، پرداخت مي­شود. لذا تمايل افراد به پرداخت ماليات، نقش مهمي در ايجاد رفاه اقتصادي و اجتماعي هر كشوري دارد. اين مطالعه با هدف ارائه الگوي روحيه مالياتي با رويكرد تئوري زمينه بنيان انجام شده است. رويكرد اين پژوهش تركيبي از روش هاي كمي و كيفي است كه در بخش كيفي مبتني بر نظريه داده بنياد مدل خود را ارائه مي دهد و در بخش كمي از مدل سازي معادلات ساختاري (SEM) استفاده شده است. جامعه آماري اين پژوهش در بخش كيفي شامل 12 نفر از خبرگان و نخبگان سازمان امور مالياتي و نخبگان دانشگاهي با تجربه بالا انجام شد كه با روش گلوله برفي انتخاب شدند و از مصاحبه، براي گردآوري داده‌هاي موردنياز استفاده گرديد. در بخش كمي نيز جامعه آماري بر اساس توصيه هاي استفاده از مدل هاي تاييدي 270 نفر از مديران و كارشناسان سازمان امور مالياتي انتخاب شدند. داده‌هاي متني پس از پياد‌ه‌سازي با استفاده از سه مرحله متوالي كدگذاري باز، محوري و گزينشي مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفتند و درنهايت مدل پارادايمي پژوهش تدوين شد. نتايج نشان مي‌دهد كه الگوي روحيه مالياتي حول مقوله محوري فضاي مجازي، دموكراسي و تبليغات قرار دارد كه تحت تأثير شرايط علي شكل مي‌گيرد. اين فرآيند با شرايط علي آغاز مي‌گردد و موجب شكل‌گيري مقوله محوري مي شود كه با استفاده از راهبردها به تقويت روحيه مالياتي كمك مي كنند و پيامد آن بهبود شاخص هاي اقتصادي، بهبود شاخص هاي اجتماعي و مبارزه با پولشويي است. عدم عدالت مالياتي، چابك سازي و پيچيدگي قوانين مالياتي نيز از شرايط مداخله‌گر بر الگوي روحيه مالياتي است و فرهنگ سازي و برقراري عدالت مالياتي از جمله راهبردهاي تقويت روحيه مالياتي محسوب مي‌شوند

Taxes are a fundamental aspect of modern life. The funds that governments get from taxes are used to provide essential services and public goods. Therefore, people's willingness to pay taxes plays an important role in the economic and social well-being of any country. The approach of this research is a combination of quantitative and qualitative methods, which presents its model in the qualitative part based on grounded theory, and structural equation modeling (SEM) is used in the quantitative part. The statistical population of this research was conducted in the qualitative section, including 12 experts and elites of the country's tax affairs organization and university elites with high experience, who were selected by the snowball method, and interviews were used to collect the required data. In the quantitative part, the statistical population was selected based on the recommendations of using confirmatory models of 270 managers and financial experts. After the implementation, the textual data were analyzed using three successive stages of open, central and selective coding, and finally the research paradigm model was developed. The results show that the pattern of tax sentiment is based on the central category of virtual space, democracy and advertising, which is formed under the influence of causal conditions. This process begins with causal conditions and leads to the formation of a central category that helps to strengthen tax morale by using strategies, and its consequence is the improvement of economic indicators, the improvement of social indicators and the fight against money laundering. The lack of tax justice, flexibility and complexity of tax laws are also among the conditions interfering with the model of tax morale, and creating a culture and establishing tax justice are among the strategies to strengthen tax morale.