چكيده فارسي :
بر پايۀ گزارش ابن ابي‌حاتم رازي، ابوحمزۀ ثمالي از جمله مشايخ متروك الحديث حفص بن غياث نخعي است. مسئلۀ اصلي پژوهش حاضر، تحليل و اعتبارسنجي دو فرضيه دربارۀ تبيين زمينه‌ها و ادلۀ مفاد گزارش يادشده است. پژوهش حاضر، اعتبار فرضيۀ عدم وثاقت ابوحمزه، به عنوان ديدگاه شايع در منابع اصلي رجال عامه را به چالش كشيده و فرضيۀ انديشۀ سياسي ابوحمزه را به عنوان فرضيۀ مقبول معرفي مي‌كند كه در مواجهۀ سلبي با ميراث حديثي وي اثرگذار بوده است. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه گزارش ابن ابي‌حاتم نظريۀ اصلي حفص بن غياث دربارۀ شخصيت و اعتبار احاديث ابوحمزه نيست و استناد به آن در كتاب‌هاي رجال عامه به‌عنوان كهن‌ترين دليل در جرح و تضعيف ابوحمزه نادرست است و شواهد متعددي بر نقد و نقض آن وجود دارد.
