دين و قدرت از قدرت معنوي تا قدرت سياسي (مورد مطالعه انقلاب اسلامي ايران با تأكيد بر نظريه فطرت امام خميني(ره))

هدف: هدف اصلي اين پژوهش بررسي نقش قدرت معنوي دين در ايجاد قدرت اجتماعي و سياسي در فرايند انقلاب اسلامي ايران مي‌باشد.روش‌شناسي پژوهش: اين پژوهش با استفاده از روش واسازي به مطالعه اسناد، مضامين گفتاري و نوشتاري آثار بنيانگذار انقلاب اسلامي ايران و به بررسي سطوح خرد و ميكروفزيك قدرت در فرايند انقلاب مي‌پردازد.يافته‌ها: بر اساس نظريه دو فطرت امام خميني(ره) مي‌توان مقوله قدرت را در دو پارادايم قدرت معنوي و مادي تقسيم نمود. به‌طور طبيعي ميان دين و قدرت درسطوح مختلف -معنوي، اجتماعي و سياسي- پيوند برقرار است. امام خميني(ره) براي مبارزه با رژيم پهلوي با تكيه بر قدرت معنويِ دين، به احياي هويت مقاومت اسلامي پرداخت. همسويي ايدئولوژي اسلامي با هويت مقاومت، قدرت معنوي دين را به قدرت اجتماعي مبدل نمود. بكارگيري نمادها و نهادهاي مذهب تشيع، مناسب‌ترين بستر را براي شكل‌دهي كنش‌هاي انقلابي- نه واكنش‌ها- فراهم ساخت و قدرت اجتماعي دين را به قدرت سياسي ارتقاء داد. قدرت سياسي دين با مداخله در قدرت حاكم حاكميت پهلوي دوم را به انفعال و سقوط كشاند.نتيجه‌گيري: از بين انواع قدرت فقط قدرت معنوي ديني است كه به دليل همسويي با فطرت انساني از ماهيت راديكال و سلطه‌گرانه برخوردار نمي‌باشد.