مقايسه اثربخشي شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي و تحريك الكتريكي مستقيم از روي جمجمه بر بهبود نگراني و تنظيم هيجاني در بيماران مبتلا به فيبروميالژيا

هدف: هدف از اين مطالعه مقايسه اثربخشي شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي (Mindfulness-Based Cognitive Therapy,MBCT) و تحريك الكتريكي مستقيم از روي جمجمه (Transcranial direct-current Stimulation, tDCS) بر بهبود نگراني و تنظيم هيجاني در بيماران مبتلا به فيبروميالژيا بود. مواد و روش‌ها: اين مطالعه از نوع نيمه‌آزمايشي- دو گروه آزمايشي و يك گروه دارونما با پيش‌آزمون-پس‌آزمون بود. نمونه‌گيري به صورت موارد در دسترس صورت گرفت و تعداد ۳۶ نفر از بيماران مبتلا به فيبروميالژياي مراجعه‌كننده به متخصصان روماتولوژي در سال ۱۳۹۹ در شهر تهران در اين پژوهش انتخاب و به طور تصادفي در سه گروه MBCT، tDCS و دارونما قرار گرفتند. بيماران قرار گرفته در گروه‌هاي آزمايش و دارونما دو نوبت يعني پيش از مداخله و پس از آن، پرسش‌نامه ۱۶ سوالي نگراني پنسيلوانيا و پرسش‌نامه ۳۶ سوالي نظم‌جويي شناختي هيجان را تكميل نمودند.يافته‌ها: نتايج تحليل كوواريانس چند‌متغيره نشان داد كه در مورد متغير نگراني، هر دو درمان در مقايسه با گروه دارونما اثر‌بخش بودند، به علاوه اثربخشي MBCT به صورت معناداري از tDCS بيش‌تر بود (0.05P ). در زمينه مولفه‌هاي تنظيم هيجاني، درمان tDCS در مقايسه با گروه دارونما فقط در مولفه هيجان منفي به صورت معناداري موثر بود، در حالي كه تاثير درمان MBCT در مقايسه با گروه دارونما در هر دو مولفه هيجان منفي و هيجان مثبت معنادار بود (0.05P ). نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج اين پژوهش، استفاده از هر دو درمان شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي و تحريك الكتريكي مستقيم از روي جمجمه جهت درمان بيماران مبتلا به فيبروميالژيا پيشنهاد مي‌شود.