عنوان مقاله :
طراحي، اعتباريابي و پاياسازي ابزار ارزشيابي عملكرد آموزشي اعضاي هيات علمي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي
پديد آورندگان :
ايزدي ثابت ، فريده دانشگاه علوم پزشكي سمنان - دانشكده پرستاري و مامايي - گروه مامايي , سلماني ، معصومه دانشگاه علوم پزشكي سمنان - مركز تحقيقات توانبخشي عصبي-عضلاني , صفاءي ، زهرا دانشگاه علوم پزشكي سمنان - مركز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشكي , غريبي ، فريد دانشگاه علوم پزشكي سمنان - مركز تحقيقات عوامل اجتماعي موثر بر سلامت
كليدواژه :
ارزشيابي عملكرد , عضو هيات علمي , روان‌سنجي پرسشنامه.
چكيده فارسي :
هدف: ارتقاي مستمر عملكرد آموزشي اعضاي هيات علمي در دانشگاه‌ها امري ضروري بوده و دستيابي به اين هدف بدون وجود ابزارها و فرايندهاي كارآمد ارزشيابي، مقدور نخواهد است. لذا مطالعه حاضر با هدف تدوين ابزار ارزشيابي عملكرد آموزشي اعضاي هيات علمي در دانشگاه‌هاي علوم پزشكي به‌انجام رسيد. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه تلفيقي با توجه به اهداف اختصاصي مطالعه از تركيبي از روش‌هاي پژوهشي نظير مطالعه مروري، مصاحبه با صاحب‌نظران و نيز طراحي و استانداردسازي ابزار ارزشيابي و نيز رويكردهاي كيفي استفاده گرديد. بدين ترتيب كه پس از شناسايي مولفه‌هاي مرتبط با ارزشيابي آموزشي اعضاي هيات علمي و دسته‌بندي آن‌ها بر اساس منابع علمي معتبر، مراحل بررسي و تاييد روايي محتوايي و صوري ابزار با نظر 10 نفر از صاحب‌نظران حوزه آموزش پزشكي و مديريت آموزشي كه داراي تحصيلات و تجارب حرفه‌اي مرتبط بودند به‌انجام رسيد. در گام پاياني، فرايند اجرايي ارزشيابي اعضاي هيات علمي بر اساس مشكلات و راه‌كارهاي ارائه شده از سوي صاحب‌نظران و صاحبان فرايند، در قالب فلوچارت ترسيم گرديد. يافته‌ها: ابزار ارزشيابي نهايي داراي 74 مولفه ارزشيابي در 5 حيطه موسوم به اهداف آموزشي، محتواي آموزشي، فرايند ياددهي-يادگيري، ارزشيابي آموزشي، آموزش باليني/آزمايشگاهي مي‌باشد. بيش‌ترين تعداد گويه‌ها به حيطه فرايند ياددهي-يادگيري با 34 گويه؛ و كم‌ترين تعداد نيز به حيطه‌هاي اهداف آموزشي با 6 گويه اختصاص يافته است. روايي محتوايي ابزار نهايي با كسب امتياز 92 درصد براي شاخص CVR و 89 درصد براي شاخص CVI قوياً مورد اتفاق نظر صاحب‌نظران قرار گرفت. هم‌چنين روايي صوري پرسشنامه با اخذ ديدگاه‌هاي كيفي صاحب‌نظران درخصوص شيوه نگارش گويه‌هاي پرسشنامه و اعمال ديدگاه‌هاي آنان به انجام رسيد. پايايي پرسشنامه نيز با بررسي همساني دروني آن و كسب نمره 781/0 براي آلفاي كرونباخ مورد تاييد قرار گرفت. نتيجه‌گيري: ابزار به‌دست آمده در اين مطالعه به‌دليل استفاده از روش‌هاي معتبر علمي و اجماع قوي صاحب‌نظران بر آن، داراي جامعيت و مقبوليت قابل توجهي مي‌باشد. پژوهشگران اميدوارند استفاده از اين ابزار و نيز فرايند اجرايي تدوين شده بتواند به انجام ارزشيابي‌هاي جامع و عيني و متعاقباً ارتقاي مستمر عملكرد آموزشي اعضاي هيات علمي كمك نمايد.
