تعيين عوامل موثر بر وزن‌گيري مادران در دوران بارداري: يك مطالعه مقطعي از شهر سمنان

هدف: مراقبت‌هاي دوران بارداري كه از اركان اساسي مراقبت‌هاي بهداشتي اوليه در هر نظام‌ سلامت بوده و اثرگذاري غيرقابل انكاري بر سلامت جامعه دارند. با توجه به اهميت وزن‌گيري مادران در دوران بارداري به‌عنوان يك شاخص مهم مراقبتي، مطالعه حاضر با هدف بررسي وضعيت وزن‌گيري مادران در دوران بارداري و تعيين عوامل موثر بر آن به مورد اجرا در آمد. مواد و روش‌ها: مطالعه مقطعي حاضر در پاييز 1401 با مشاركت 400 مادر وضع حمل كرده به انجام رسيد. ابزار مطالعه، پرسش‌نامه محقق‌ساخته‌اي بود كه روايي محتوايي آن از ديدگاه صاحب‌نظران و با كسب نمره 0.94 و 0.92 به‌ترتيب براي شاخص‌هاي CVR و CVI مورد تاييد قرار گرفت. نتايج بررسي‌هاي توصيفي براي متغيرهاي كيفي به‌صورت فراواني (درصد) و براي متغيرهاي كمي به‌صورت ميانگين (انحراف معيار) گزارش گرديد. هم‌چنين جهت بررسي ارتباط آماري ميان متغيرهاي دموگرافيك و زمينه‌اي با شاخص وزن‌گيري مادران در دوران بارداري، به‌دليل ماهيت كيفي متغيرها از آزمون Chi-square استفاده شد.يافته‌ها: نتايج بررسي‌هاي به‌عمل آمده نشان مي‌دهد ميانگين وزن‌گيري مادران در دوران بارداري 11.59 كيلوگرم مي‌باشد؛ و 65 درصد از مادران در طول دوران بارداري وزن‌گيري طبيعي، 17 درصد وزن‌گيري كم‌تر از حد طبيعي، و 18 درصد نيز وزن‌گيري بالاتر از حد طبيعي را تجربه نموده‌اند. از ميان متغيرهاي دموگرافيك و زمينه‌اي، دارا بودن بيمه درماني پايه، نوع بيمه درماني پايه، استقراض جهت تامين هزينه‌هاي مراقبتي بارداري، شرايط وزني پيش از اقدام به بارداري، ابتلاي قبلي به بيماري قلبي و كليوي، مواجهه با ديابت بارداري، و نيز داشتن آبريزش و خونريزي، با وزن‌گيري مادر در دوران بارداري ارتباط داشت (0.05 P).نتيجه‌گيري: شاخص وزن‌گيري مادران در دوران بارداري در شرايط مطلوبي قرار ندارد و عوامل متعددي به ويژه نابرابري‌هاي شغلي و مالي در ايجاد اين وضعيت اثرگذار بوده‌اند. لذا طراحي و اجراي مداخلات بهداشتي ارتقائي هدفمند در اين رابطه، ضروري به نظر مي‌رسد.