بررسي مقوله هاي فرهنگي و عناصر غيركلامي در زيرنويس عربي فيلم سينمايي «ملودي» بر اساس راهبردهاي گاتليب

مقوله هاي فرهنگي و عناصر غيركلامي، يكي از اجزاي مهم محتوايي در متن هاي ديداري و شنيداري است كه نقش مهمي در انتقال و القاي مفاهيم اصلي به مخاطب دارند. درك، دريافت و انتقال صحيح اين عناصر، يكي از دغدغه هاي اصلي مترجمان به ويژه مترجمان فيلم ها است. مترجم مي تواند با استفاده از معادل هاي دقيق نوشتاري در زيرنويس فيلم، معناي مقوله هاي فرهنگي و افزون بر آن، عناصر غيركلامي موجود در فيلم را به مخاطب منتقل كند. بنابراين با توجه به اهميت تمركز مترجم بر انتقال معناي مطلوب مقوله هاي فرهنگي و عناصر غيركلامي متن هاي ديداري- شنيداري، اين جستار بر آن است با استفاده از روش توصيفي- تحليلي و بررسي تعريب زيرنويس فيلم سينمايي «ملودي» به چگونگي مواجه ي مترجم در ترجمۀ اين عناصر بپردازد. به منظور دست يابي به يافته هاي دقيق تر از مقوله هاي فرهنگي پيشنهاد شده توسط پيتر نيومارك و راهبردهاي گاتليب براي ارزيابي ترجمه زيرنويس استفاده شد. مهم ترين يافته هاي حاصل از بررسي ترجمۀ عربي زيرنويس فيلم ملودي بيانگر آن بود كه رويكرد مترجم، بيشتر بر ترجمه ي معنايي استوار بوده و براي انتقال صريح معنا، سعي در باز توليد عناصر فرهنگي در زبان مقصد داشته است. از اين رو، مترجم براي دستيابي به اين مهم از ميان 10 راهبرد مدنظر گاتليب به ترتيب از سه راهبرد «دگرنويسي»، «بسط» و «تبديل» استفاده بيشتري كرده است. همچنين مترجم در ترجمه عناصر غيركلامي به دليل برداشت مشترك مفهوم اين عناصر در دو زبان مبدأ و مقصد، از ترجمه اين عناصر صرف نظر كرده است و از اين رو، ترجمه اي مخاطب‌محور ارائه كرده است.