بررسي دلايل لغزش مترجمان در برگردان معناي ارجاعي (مطالعۀ موردي ترجمۀ جلد دوم كتاب الأيام)

معناي ارجاعي به ‌عنوان نخستين معناي هر واژه، پايه و اساس شناخت معاني ديگر است. از اين ‌رو، درك و شناخت معناي ارجاعي بر ديگر معاني رجحان دارد و بهنگام ترجمه نيز مترجم در صورتي مجاز است به معاني ديگر متوسل شود كه معناي ارجاعي نتواند پيام و مفهوم را به‌ درستي به زبان مقصد منتقل كند. با ‌وجود اين، در موارد بسياري ملاحظه مي‌شود مترجمان در برگردان معناي ارجاعي كه معناي واضح و روشن واژگان است، دچار لغزش مي‌شوند. نگارندگان اين جستار با بهره‌گيري از روش مطالعۀ مقابله‌اي در نظر دارند با مقايسۀ ترجمه جلد دوم كتاب الأيام با متن اصلي به علل و عواملي بپردازند كه منجر به لغزش مترجم در برگردان معناي ارجاعي شده است. براي اين منظور نگارندگان اين جستار، 69 مثال از ترجمه الأيام كه به نظر مي‌رسد خديوجم در برگردان معناي ارجاعي آن‌ها دچار لغرش شده، انتخاب كرده و مورد تحليل و ارزيابي قرار داده‌اند. بررسي اين مثال‌ها نشان مي‌دهد سه عامل منجر شده كه مترجم در گزينش معادل براي معناي ارجاعي برخي واژه‌ها دچار لغزش شود كه عبارتند از: 1- اشتباه خوانشي يا چشمي، 2- عدم توجه به فضاي متن و 3- اعمال سليقه.