شبيه‌سازي عملكرد و بهره‌وري آب در چغندرقند (Beta vulgaris L.) بهاره در پاسخ به تيمارهاي تاريخ كشت و آبياري با استفاده از مدل SUCROS

پژوهش حاضر، عملكرد ريشه و بهره‌وري آب گياه چغندرقند (Beta vulgaris L.) در پاسخ به تيمارهاي تاريخ كشت (يك اسفند، يك فروردين و يك ارديبهشت) و دور آبياري (10 روز، 12 روز، 14 روز و همچنين يك تيمار دور آبياري با توجه به نياز آبي محصول در طول فصل رشد در شرايط عدم محدوديت آبي) در شهرستان‌هاي نيشابور، قوچان، تربت جام و سبزوار را ارزيابي كرد. از مدل SUCROS و داده‌هاي بلندمدت هواشناسي جهت برآورد رشد و نمو و عملكرد استفاده شد. روند تغييرات نياز روزانه گياه و همچنين تغييرات آب خاك در تيمارهاي مختلف در طول فصل رشد استخراج شدند و مورد تحليل قرار گرفتند. نتايج به‌دست آمده نشان داد، بيشترين عملكرد چغندرقند (63.80 تن در هكتار) در شهرستان سبزوار با كشت اين محصول در ابتداي اسفند و آبياري آن با فاصله زماني 10 روزه صورت گرفت، درحالي‌كه در شهرستان‌هاي تربت جام، نيشابور و قوچان بيشترين عملكرد ريشه (به‌ترتيب 66.44، 109.38 و 112.15 تن در هكتار) با كشت در يك اسفند و تيمار آبياري بر اساس نياز آبي گياه زراعي حاصل مي‌گردد. به‌طور كلي، تغيير تاريخ كشت در مقايسه با تغيير دور آبياري‌ مي‌تواند تأثير بيشتري در توليد و بهره‌وري آب چغندرقند داشته باشد. علاوه‌براين، در مناطق گرم‌تر مانند سبزوار و تربت جام بهتر است راهكارهاي ديگر مانند كشت پاييزه چغندرقند نيز ارزيابي گردد. همچنين با توجه به‌ محدوديت منابع آبي، توصيه مي‌شود كه پژوهشگران تمركز بيشتري بر روي افزايش بهره‌وري آب در كنار بهبود عملكرد گياه زراعي در مقايسه با شرايط موجود در مزارع داشته باشند.