تحليل عوامل و مؤلفه‌هاي مؤثر بر فعاليت‌هاي داوطلبانه كتابخانه‌هاي ايران

مقدمه: در عصر حاضر كتابخانه‌ها و مراكز اطلاع‌رساني با فراگيرشدن فعاليت‌هاي داوطلبانه، به بهره‌گيري از حضور نيروهاي داوطلب جهت پوياسازي و توسعه ارائه خدمات روي آورده‌اند. مطالعه حاضر نيز درصدد  تحليل عوامل و مؤلفه‌هاي مؤثر بر فعاليت‌هاي داوطلبانه كتابخانه‌هاي ايران است. روش پژوهش: مطالعه حاضر از نوع پيمايشي با رويكرد كمي است. در اين مطالعه از روش نمونه‌‌گيري خوشه‌اي استفاده شد و داده‌ها با با ابزار پرسشنامه گردآوري و با استفاده از نرم‌افزارهاي SPSS و AMOS مورد تحليل قرار گرفتند. جامعه آماري شامل اساتيد علم اطلاعات و دانش‌شناسي، متوليان فرهنگي، مديران اجرايي كتابخانه‌ها، رؤساي كتابخانه‌ها، كتابداران و متخصصان علم اطلاعات و دانش‌شناسي و كاركنان كتابخانه‌هاي ايران در 5 استان بوشهر، خراسان رضوي، خوزستان، قزوين و همدان بودند. يافته‌ها: يافته‌‌ها نشان داد ميزان همبستگي بين عوامل بستر حاكم، مداخله‌گر، راهبردي، پيامدي با متغير عوامل علّي به ترتيب 0.419، 0.503، 0.65، 0.448 بوده كه در سطح p 0.05 معني‌دار است. همچنين نتايج نشان داد كه مقدار آماره t مشاهده شده در متغير فعاليت‌هاي داوطلبانه و عوامل آن مثبت و معني‌دار (p 0.05)، بوده است و ميزان بهره مندي كتابخانه‌هاي ايران از عوامل و مؤلفه‌هاي مؤثر بر فعاليت‌هاي داوطلبانه در سطح بالاتر از متوسط يا زياد قرار گرفته است. نتيجه‌گيري: نتايج نشان داد، كتابداران و كتابخانه‌هاي ايران از اجراي طرح به‌ كارگيري نيروهاي داوطلب استقبال مي‌كنند و رابطه معني‌داري بين عوامل و مؤلفه‌هاي فعاليت‌هاي داوطلبانه در كتابخانه‌هاي ايران وجود دارد. بنابراين، لازم است با ايجاد قوانين، اصلاح سياست‌ها و جلب حمايت نهادهاي دولتي و غيردولتي زمينه حضور مؤثرتر نيروهاي داوطلب در كتابخانه‌هاي كشور جهت پوياسازي و توسعه خدمات فراهم گردد.