آينده پژوهي و سناريوپردازي نهاد كتابخانه‌هاي دانشگاهي ايران با رويكرد تركيب تحليل اثر متقابل

هدف: مديران كتابخانه‌هاي دانشگاهي براي مواجهه با محيط متغير و رقابتي آتي، نيازمند دركي از آينده هستند تا آمادگي كافي براي به كارگيري راهبردهاي متناسب با شرايط مختلف پيش​آمده را داشته باشند. اين پژوهش با هدف بررسي و طراحي سناريو براي آينده كتابخانه‌هاي دانشگاهي كشور در جهت كمك به ارائه‌ راهبردهاي پابرجا در ارتقاء و توسعه اين كتابخانه‌ها انجام شده است.روش​: در اين پژوهش كاربردي-پيمايشي، 16 كتابخانه دانشگاهي به روش نمونه‌​گيري سهميه‌​اي انتخاب و تني چند از صاحب​نظران حوزه علم اطلاعات و دانش​‌شناسي به همراه مديران يا معاونين كتابخانه‌​هاي دانشگاه‌​هاي منتخب، پنل خبرگي را تشكيل داده​‌اند. ابزار گردآوري داده‌ها، چهار دسته پرسشنامه محقق​‌ساخته است. در مرحله نخست، پيشران​‌هاي مؤثر بر آينده كتابخانه‌هاي دانشگاهي با مطالعه جامع ادبيات پژوهش و پايش وغربال​سازي آن‌​ها از سوي خبرگان با روش دلفي فازي، شناسايي شده است. سپس اوزان هر يك از پيشران‌​ها به روش فرآيند تحليل سلسله مراتبي فازي محاسبه و در ادامه، با تركيب نتايج حاصل از اين روش با رويكرد تحليل اثر متقابل، پيشران‌هاي كليدي و عدم قطعيت‌‌هاي نهايي تعيين شده است.يافته‌​ها: با تحليل وجوه عدم قطعيت‌هاي نهايي، از ميان سناريوهاي كانديد امكان​پذير، چهار سناريوي باورپذير شامل مدينه فاضله، كليد گنج، دور باطل و خرابات براي آينده كتابخانه​‌هاي دانشگاهي ترسيم شد كه از ميان آن‌ها سناريوي مدينه فاضله به عنوان آينده متصور براي كتابخانه‌هاي دانشگاهي كشور انتخاب گرديد.