نقش فشار درك شده بر اعتقادات اخلاقي حسابداران در گزارشگري مالي

هدف مطالعه حاضر، بررسي تأثير فشار اخلاقي درك شده بر اعتقادات اخلاقي در گزارشگري مالي (گزارشگري مالي متقلبانه براي مبالغ بااهميت و كم‌اهميت، مديريت سود كارا و فرصت‌طلبانه) است. اين پژوهش از نوع تحقيقات كاربردي است. جامعه آماري اين پژوهش افراد شاغل در حرفه حسابداري شامل مديران مالي، سرپرستان حسابداري و كارشناسان حسابداري شركت‌هاي خصوصي و شركت‌هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۴۰۰ است. داده‌هاي پژوهش از طريق پرسشنامه به روش تصادفي جمع‌آوري‌شده و با استفاده از مدل معادلات ساختاري با رويكرد حداقل مربعات جزئي (PLS) مورد تحليل قرارگرفته است. براي تعيين حجم نمونه از ده برابر بيشترين شاخص مدل‌ اندازه‌گيري استفاده شد كه تعداد ۲۰۱ نفر به‌عنوان حجم نمونه انتخاب گرديد. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه فشار اخلاقي درك شده، تأثير منفي و معني‌داري بر اعتقادات اخلاقي دارد. همچنين اعتقادات اخلاقي تأثير منفي و معني داري بر مديريت سود كارا، فرصت‌طلبانه، گزارشگري مالي متقلبانه براي مبالغ بااهميت و كم‌اهميت دارد؛ بنابراين فشار درك شده توسط حسابداران مي‌تواند باعث ايجاد استرس در آن‌ها شود و زمينه‌هايي را فراهم كند كه عمل به روش‌هاي اخلاقي ناديده گرفته‌شده، نگرش و عملكرد حسابداران تحت تأثير قرار گيرد و منجر به تغيير اعتقادات در افراد و درنهايت رفتارهاي سؤال‌برانگيز در گزارشگري مالي شود. تحقيقات بي‌شماري نشان داده‌اند كه شركت‌ها از طريق مديريت سود و تقلب اقدام به دست‌كاري در صورت‌هاي مالي براي دستيابي به اهداف خود مي‌كنند؛ اما آنچه ناشناخته است؛ عوامل رفتاري است كه از نظر رواني فرد را تحت تأثير قرار مي‌دهد تا اقدام به دست‌كاري در صورت‌هاي مالي نمايد؛ بنابراين نياز به درك بهتر ماهيت اخلاقي فرد و عوامل مرتبط با آن كه افراد را ترغيب مي‌كند تا باورهاي اخلاقي را كنار بگذارند و در رفتارهاي غيراخلاقي مشاركت نمايند، وجود دارد. اين مطالعه با آشكارسازي اين جنبه ناشناخته از رفتار كه مطالعات ناقصي در مورد آن وجود دارد به اين شكاف‌ تحقيقاتي در ادبيات مي‌پردازد.