شناسايي عوامل موثر بر كيفيت طراحي نماي ساختمان ‌ها واولويت ‌بندي آن‌ها؛ با رويكرد فازي

از سال 1391 با تشكيل كميته‌هاي نما در شهرداري ‌ها و بررسي نماهاي طراحي‌شده در فرآيند صدور پروانه، كيفيت نماي ساختمان‌ها مورد توجه قرارگرفته‌است. با اين حال، ابعاد كيفي نما و شاخص‌هاي آن (كه همواره محل اختلاف‌نظر كارشناسان بوده‌است) از مهم‌ترين چالش‌هاي اين كميته‌ها به‌شمار مي‌رود. در راستاي پاسخ به اين چالش، هدف اين مقاله، شناسايي شاخص‌هاي كيفي مرتبط با طراحي نماي ساختمان‌ها و اولويت‌بندي آن‌ها از منظر خبرگان معماري و شهرسازي است. به منظور تدقيق و شفافيت هدف و پرسش تحقيق، پژوهش حاضر بر ساختمان‌هاي مسكوني ميان‌مرتبه‌ي ميان‌افزاي شهر تهران متمركز شده‌است. رويكرد اين پژوهش پرداختن به مقوله كيفيت در طراحي نماي ساختمان به طور جامع و بدون تعيين موضع و حكم است. در اين راستا ابتدا به منظور شناسايي شاخص‌هاي كيفيت در طراحي معماري، منابع معتبر علمي مورد مطالعه قرار گرفته كه در نتيجه اين مطالعه، 22 شاخص كيفي مرتبط با طراحي نما با مصاحبه و مشورت با اساتيد و متخصصان معماري و شهرسازي در ۳ بُعد اصلي عملكردي، ماندگاري و تأثيرگذاري و 7 زيرگروه تعريف و طبقه‌بندي شده‌اند.  در گام بعد به منظور اولويت‌بندي شاخص‌ها، پرسشنامه‌اي در قالب طيف ليكرت و با بهره‌گيري از اعداد فازي در اختيار سرپرستان طراحيِ دفاتر مهندسين مشاوره معماري‌وشهرسازي شهر تهران قرار گرفته‌است. اين جامعه‌آماري داراي 182 عضو بوده كه در اين پژوهش با توزيع 132 پرسشنامه و دريافت 126 عدد از آن‌ها روند جمع‌آوري اطلاعات پايان‌يافته‌است. بر اساس نتايج پرسشنامه‌ها، شاخص‌هاي ايمني، ديد و اشراف، نورگيري و نورپردازي، و دوام و عمر مهم‌ترين شاخص‌هاي كيفي طراحي نماي يك ساختمان به‌شمار‌مي‌روند. همچنين نتايج حاكي از آن است كه معمارانِ شهر تهران در طراحي نماي يك ساختمان بر حوزه‌هاي تأمين آسايش، سيستم‌هاي مهندسي ساختمان و محيط زيست تأكيد و توجه بيشتري دارند.