تحليل كمي الگوي توسعه كالبدي شهر يزد

امروزه رشد شتابان شهرنشيني از زواياي مختلف محيط‌ هاي شهري را تحت تاثير قرار داده؛ به گونه‌اي كه توسعه‌ي كالبدي پويا و مداوم را در شهر‌ها رقم‌زده است. شرايطي كه تعيين جهات توسعه شهر‌ها را بسيار چالش‌برانگيز ساخته است. توسعه كالبدي كه تحت تاثير نيرو‌هاي مختلفي پديد مي‌آيد و چنانچه بسط ناموزون را تجربه نمايد، هزينه‌هاي فراواني همچون تبديل و تغييركاربري اراضي كشاورزي و طبيعي، افزايش هزينه زيرساخت، افزايش مصرف سوخت‌هاي فسيلي و انتشار گاز‌هاي گلخانه‌اي، جدايي‌گزيني اجتماعي و... را در ابعاد گوناگون بر شهر و ساكنينش تحميل مي‌كند. اين موضوع اهميت هدايت و مديريت گسترش كالبدي شهرها را دو چندان مي‌كند. براين اساس هدف اصلي اين پژوهش، تحليل كمي الگوي توسعه كالبدي شهر يزد در دهه‌هاي اخير مي‌باشد. در پژوهش حاضر از مدل‌هاي تحليلي كمي مختلفي همچون آنتروپي شانون، هلدرن، ضريب موران، مقايسه اراضي پر و خالي شهري و تصاوير ماهواره‌اي چند زمانه در بازه زماني 2013-2000-1990 و 2021 براي بررسي الگوي توسعه كالبدي شهر استفاده شده است. نتايج تمامي تحليل‌ها حاكي از رشد پراكنده و لجام گسيخته شهر يزد در طي دهه‌هاي اخير مي‌باشد و نتايج مبين آن است كه چهره كنوني ساختار كالبدي شهر يزد با توجه به ظرفيت بالاي اراضي قابل توسعه در شهر، خوشه‌اي و نامتوازن بوده و روند پراكنده‌اي را تجربه مي‌كند. براين اساس پيشنهاد مي‌شود از ظرفيت‌هاي دروني و سطوح غيرفعال شهري استفاده گردد.