زيست غني‌سازي جعفري (Petroselinum crispum Mill.) با يد (يديد پتاسيم) در كشت خاكي

غني‌سازي زيستي سبزي‌ها با يُد، به‌عنوان يك استراتژي جديد براي غني‌سازي بيشتر رژيم غذايي انسان با يك منبع يُد بالقوه مقرون‌به‌صرفه و در دسترس، پيشنهاد شده است. هدف از پژوهش حاضر ارزيابي كارايي و تغييرات بيوشيميايي ناشي از غني‌سازي زيستي يد در گياه جعفري به‌عنوان يك سبزي برگي پرمصرف است. آزمايش به‌صورت گلداني در شرايط گلخانه‌اي در سال 1397 در گروه علوم باغباني، دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان به‌صورت طرح كاملاً تصادفي انجام شد. اثر يديد پتاسيم (KI) در غلظت‌هاي صفر، 12.5، 25، 50، 100 و 150 ميلي‌گرم در كيلوگرم خاك بر روي وزن‌تر و خشك اندام هوايي، ميزان يد، اسيد آسكوربيك، پروتئين‌هاي محلول، رنگيزه‌هاي فتوسنتزي، كربوهيدرات‌هاي محلول غيرساختماني و فنل كل در سبزي جعفري رقم محلي شوشتر بررسي شد. نتايج نشان داد وزن‌تر و خشك اندام هوايي جعفري با افزايش غلظت يد بيشتر از 50 ميلي‌گرم در كيلوگرم خاك كاهش نشان داد. ميزان رنگيزه‌هاي فتوسنتزي، ظرفيت آنتي‌اكسيداني، اسيد آسكوربيك و پروتئين‌هاي محلول تا تيمار 50 ميلي‌گرم يد در كيلوگرم خاك افزايش و سپس كاهش نشان داد. با افزايش ميزان يد استفاده‌شده در تيمارها محتواي كربوهيدرات‌هاي محلول غير ساختماني، ميزان فنل كل و يد در اندام هوايي جعفري افزايش نشان داد. به‌طوركلي نتايج نشان داد زيست غني‌سازي جعفري با مقادير 25 تا 50 ميلي‌گرم يد در كيلوگرم خاك مي‌تواند موجب بهبود رشد و شاخص‌هاي بيوشيميايي گياه جعفري گردد. بنابراين پيشنهاد مي‌شود استفاده از سبزي جعفري غني‌سازي شده با اين دامنه غلظت يد به‌عنوان راه‌كاري براي تأمين نياز يد در جيره غذايي موردتوجه قرار گيرد.