تحليل عدالت فضايي كاربري‌هاي خدماتي در مناطق شهري با تكنيك ORESTE (مورد مطالعه: مناطق هشت‌گانه شهر قم)

عدالت فضايي كاربري‏ها يا به عبارتي ديگر توزيع عادلانه و عاقلانه و متوازن كاربري‏هاي شهري  يكي از مسائل مهم برنامه‏ريزي شهري است. مطالعه‌ حاضر از نظر هدف پژوهشي و از نظر ماهيت تحليلي است. اطلاعات كتابخانه‏اي اين پژوهش از كتب و مقالات گردآوري شده است. براي تحليل از شاخص سرانه‌ كاربري‏هاي خدماتي بهره گرفته شده كه اين سرانه‏ها در نرم‌افزار GIS محاسبه شده است. جامعه‌ آماري پژوهش نيز مناطق هشت‏گانه‌ شهر قم‌اند. اين پژوهش تلاش كرده عدالت فضايي كاربري‏هاي خدماتي مناطق هشت‏گانه‌ شهر قم را با تكنيك ORESTE، بر اساس شاخص‏ها، كه سرانه‌ كاربري‏هاي خدماتي هستند، تحليل كند. براي اين منظور ابتدا با روش آنتروپي‏شانون به شاخص‏ها وزن داده شد كه بيشترين وزن به كاربري‏‏ جهانگردي و كمترين وزن به پارك اختصاص يافت. پس از وزن‌دهي، تكنيك ORESTE انجام شد كه منطقه‌ 7 بيشترين و منطقه‌ 6 كمترين ميزان سرانه را كسب كردند. سپس با ضريب پراكندگي، به صورت دو‏به‏دو، پراكندگي سرانه‌ كاربري‏هاي خدماتي مناطق محاسبه شد كه نتايج نشان داد منطقه‌ 2 و 8 از بيشترين و منطقه‌ 5 و 7 از كمترين پراكنش فضايي كاربري‏هاي خدماتي برخوردارند. همچنين با ضريب همبستگي اسپيرمن رابطه‌ همبستگي بين جمعيت هر منطقه با سرانه‌ كاربري‏هاي خدماتي محاسبه شد كه نتيجه رابطه‌ همبستگي منفي را نشان داد؛ بدين معني كه هر چه جمعيت افزايش پيدا كند ميزان سرانه‌ كاربري‏هاي خدماتي كاهش پيدا مي‏كند.