واكاوي ميزان تحقق الگوي توسعه‌ يكپارچه‌ منطقه‌اي (مطالعه‌ موردي: استان گيلان)

از آنجا كه جامعيت و يكپارچگي توسعه مي‌تواند نويدبخش بهره‌مندي كارآمد از پتانسيل‌هاي منطقه و بهبود شرايط زندگي باشد، پژوهشگران در پژوهش حاضر به واكاوي الگوي توسعه‌ يكپارچه‌ منطقه‌اي در سطح استان گيلان پرداختند. در اين زمينه بر اساس تئوري زمينه‌اي نوع پاسخ‌گويي به اين هدف كيفي و بر پايه‌ مطالعات اسنادي و مصاحبه‌ عميق با 20 نفر از صاحب‌نظران استاني (شامل خبرگان سياست‌گذار، علمي و دانشگاهي، بخش خصوصي و دولتي) بود. سپس با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA به عنوان ابزاري مؤثر در تحليل داده‌هاي كيفي اقدام به استخراج كدهاي باز و محوري و در نهايت كدگذاري گزينشي با بهره‌گيري از پتانسيل‌هاي منطقه و نظر نخبگان شد. يافته‌ها و نتايج حاصل از مقايسه‌ اجزاي الگوي مورد نظر نشان مي‌دهد مقولات محوري در بعد اسنادي‌ـ ميداني در بخش‌هاي شرايط علّي، هسته‌ كانوني، راهبردها، و پيامدها به ترتيب شامل موارد عدم هم‌افزايي و يكپارچگي فرايند و فرآورده، عدم چشم‌انداز وسيع و برون‌يابانه از تكامل بلندمدت منطقه، الگوي بخشي‌نگر با رويكرد حداقلي به مكان و فضاي توسعه، دگرديسي سازمان فضايي نظام منطقه‌اي بوده‌اند. همچنين در بعد انديشه‌اي‌ـ نظري مهم‌ترين مقولات در بخش‌هاي چهارگانه به ترتيب شامل مواردي چون تأكيد بر ساختار و الگوي تصميم‌گيري (برنامه‌ريزي، سياست‌گذاري، مديريت)، يكپارچگي سياستي‌ـ قلمرويي‌ـ سازماني و بخشي، ضرورت تغيير مديريت اجتماعي و نهادي، و نهايتاً به رسميت شناختن ارگان‌هاي منطقه‌اي به عنوان بازيگران اصلي در هماهنگي براي اجرا، پيگيري، و بررسي روند توسعه‌ پايدار بوده است. به‌علاوه ارتباط ميان ابعاد انتزاعي و عملياتي مبين هماهنگي و هم‌سويي در بخش‌هاي علّي و پديده و عدم هم‌سويي مستقيم در بخش‌هاي راهبرد و پيامد بوده است. بدين منظور پيشنهادهايي چون ضرورت تفكيك گزاره‌ها و مؤلفه‌ها به تفكيك بخشي و قلمرويي (پهنه‌هاي فضايي)، لزوم بازنويسي و تبيين كدهاي پيش‌تر تكرارشده، بازنگري در تعيين اولويت‌ها، توجه واقعي به يكپارچگي بين بخش‌ها و قلمروها و نهادها، و ... مد نظر قرار گرفته است.