جهاني شدن و تحول كاركرد دولت در عربستان سعودي (2022-2015)

جهاني شدن و در نتيجه آن تحولات رويكردي از سوي دولت‌ها جهت انطباق با شرايط نوين حاصل از اين فرايند، انواع جديدي از تعاملات، وابستگي متقابل، نقش آفريني و كاركرد دولت را در عصر حاضر موجب شده است. تحولي كه بررسي آن در عربستان سعودي با توجه به ساختار حاكميتي اقتدارگرا با سيستم رانتي و بدون وجود جامعه مدني فعال آن، نكات قابل تأملي را به ما ارائه مي‌دهد. بر همين اساس مقاله پيش رو در صدد است تا تنزل جايگاه نفت در اقتصاد سياسي جهاني و برآيند آن بر رابطه دولت و جامعه در عربستان سعودي را بررسي كند. سؤالي كه مطرح مي‌شود اين است كه تنزل جايگاه نفت در اقتصاد جهاني شده و فروكش نمودن درآمدهاي نفتي عربستان سعودي، چه پيامدهايي بر رابطه دولت و جامعه در اقتصاد سياسي اين كشور بر جاي گذاشته است؟ فرضيه پژوهش به اين صورت طراحي شده كه ساخت قدرت در عربستان سعودي در مواجهه با فشار ناشي از عدم امكان ادامه حيات اقتصاد سياسي رانتي در عصر جهاني شدن، به سمت تغيير رويه و بازصورتبندي دولت به مدلي پسا رانتي به طور عام و دگرديسي رابطه دولت و جامعه به طور خاص پيش رفته است. نتايج اين بررسي نشان مي‌دهد دولت سعودي با اتخاذ سياست‌ها و برنامه‌هاي كوتاه‌ مدت و بلند مدت از جمله طراحي چشم‌انداز 2030 در جهت انطباق اقتصاد سياسي خود با الزامات كنش در فضاي جديد جهاني گام برداشته تا بتواند تهديد كاهش جايگاه و قيمت نفت را به فرصتي براي نوسازي اقتصادي، سياسي و اجتماعي خود تبديل نمايد. پژوهش حاضر در چارچوب رهيافت اقتصاد سياسي سوزان استرنج و به روش اسنادي و با استفاده از منابع كتابخانه‌اي و اينترنتي صورت گرفته است.