تعيين روابط علي بين مؤلفه‌هاي مؤثر بر توسعه ايمني و بهداشت شغلي در شركت هاي توليدي با استفاده از تحليل تم و ديمتل فازي

سابقه و هدف: تضمين ايمني در محيط كار يكي از وظايف اساسي سازمان دهندگان فرآيند كار يعني كارفرمايان است. كارفرمايان بايد كليه خطرات و مزاحمت‌هاي شغلي مرتبط با كار انجام‌ شده را كه باعث بروز حوادث و بيماري‌هاي شغلي مي‌شود محدود و از بين ببرند؛ بر همين اساس هدف اين پژوهش تعيين روابط علي بين مؤلفه‌هاي مؤثر بر توسعه ايمني و بهداشت شغلي بود. روش كار: اين تحقيق از منظر هدف، كاربردي- توسعه اي بوده و از منظر روش انجام كار آميخته مبتني بر روش هاي كيفي و كمي محسوب مي گردد. جامعه آماري اين پژوهش شامل كليه شركت هاي توليدي شهر تبريز بوده كه براي جمع آوري داده ها از دو پرسشنامه استفاده شده است. به منظور تجزيه و تحليل داده ها از روش تحليل تم، تحليل عاملي تأييدي و ديمتل فازي استفاده شد. يافته‌ها: يافته هاي پژوهش در بخش تحليل تم نشان مي دهد كه مؤلفه‌هاي مؤثر بر توسعه ايمني و بهداشت شغلي در هفت تم اصلي و سي و هشت تم فرعي دسته بندي مي گردد. همچنين مقادير ريشه ميانگين مجذور باقي‌مانده‌ها كمتر از 0.05، ريشه ميانگين مربعات خطاي برآورد كمتر از 0.09، شاخص نيكويي برازش و شاخص برازندگي تطبيقي بزرگتر از 0.9 و خي دو بهنجارشده كوچك‌تر از 3 براي تمامي مدل هاي تأييدي محاسبه شده بود كه نشان دهنده مناسب بودن  دسته بندي تم هاي فرعي بر اساس تم هاي اصلي و تأييد تم هاي اصلي بوده است. نتايج ديمتل فازي نيز نشان مي دهد كه سه مؤلفه اصلي سازمان و مديريت، اقدامات مديريتي و مكانيزم نظارت و اجرا در گروه علت و تأثيرگذار قرار مي گيرند. ساير مؤلفه‌هاي اصلي نيز در گروه معلول و تأثيرپذير قرارگرفته‌اند. نتيجه‌گيري: مديران شركت هاي توليدي مي توانند با تقويت مولفه هاي سازمان و مديريت، اقدامات مديريتي و مكانيزم نظارت و اجرا نسبت به بهبود و توسعه برنامه هاي ايمني و بهداشت شغلي در شركت اقدام كرده و باعث كاهش حوادث گردند.