بررسي ارتباط بين وقوع حوادث با شاخص توانايي انجام كار و عملكرد سيستم تنفسي: مطالعه موردي در يك صنعت توليد تجهيزات نيروگاهي

سابقه و هدف: ماهيت شغل ماشين‌ كاري، آن را جزء مشاغل ويژه، خطرناك و مهم طبقه‌بندي كرده است. توانايي انجام چنين شغلي علاوه بر داشتن دانش و مهارت لازم، نيازمند عملكرد قابل ‌قبول جسماني، فيزيكي و رواني افراد هست. از اين ‌رو مطالعه حاضر با هدف بررسي ارتباط بين وقوع حوادث با شاخص توانايي انجام كار و عملكرد تنفسي در بين مشاغل ماشين‌كاري يك صنعت توليد تجهيزات نيروگاهي انجام پذيرفت. روش كار: مطالعه حاضر بر روي 142 نفر ماشين‌كار انجام پذيرفت. به ‌منظور تحصيل داده ها از پرسشنامه هاي اطلاعات دموگرافيك - شغلي محقق ساخته و شاخص توانايي انجام كار استفاده گرديد. آزمون عملكرد ريوي با دستگاه اسپيرومتري بر اساس معيارهاي انجمن قفسه صدري آمريكا انجام شد. به ‌منظور تحليل داده ها از نرم‌افزار آماري SPSS21 استفاده شد. يافته‌ها: ميانگين شاخص توانايي انجام كار در نمونه مورد بررسي از ماشين كاران در طبقه خوب (44-37) قرار داشت و از ميانگين شاخص توانايي انجام كار مشاغل مختلف در ايران و جهان پايين تر بود. نتايج عملكرد سيستم تنفسي (درصد FEV1/FVC) ماشين كاران با سابقه كار بيش از 5 سال نشان داد ميانگين عملكرد سيستم تنفسي 95.8 درصد از جمعيت مورد بررسي كمتر از 85 درصد بود. در ميانگين تعداد حوادث نمونه ها 65.9 درصد از جمعيت مورد بررسي، برابر يا كمتر از 3 حادثه داشتند. ميانگين شدت حادثه 94.5 درصد از جمعيت مورد بررسي، برابر يا كمتر از 9 روز از دست ‌رفته بود. ارتباط معني‌داري بين شاخص توانايي انجام كار با عملكرد سيستم تنفسي و تعداد حوادث كلي يافت گرديد (p 0.05). نتيجه‌گيري: يافته هاي مطالعه حاضر نشان داد كه توانايي انجام كار ماشين كاران در سطح خوب بود و تعداد و شدت حوادث اين گروه در حد پايين و كم مشخص گرديد. نتايج نشان داد كه شاخص توانايي انجام كار و عملكرد سيستم تنفسي، از جمله پارامترهاي مهم و تعيين‌كننده فركانس وقوع حوادث مي باشد. در اين راستا اندازه‌گيري شاخص توانايي انجام كار در معاينات قبل از استخدام و به كارگيري نتايج در مديريت منابع انساني پيشنهاد مي شود.