شناسايي و رتبه‌بندي علل تصادفات و حوادث خودروهاي سبك در آذربايجان غربي

زمينه و هدف: تصادفات رانندگي يكي از مهم‌ترين عوامل مرگ در ايران بوده و هزينه هاي مالي، رواني و رنج زيادي را به خانواده ها و جامعه تحميل مي‌كند.  هدف اين تحقيق، شناسايي و رتبه‌بندي علل تصادفات و حوادث خودروهاي سبك در آذربايجان غربي در ابعاد عوامل انساني (رانندگان)، فنّي وسيله نقليه، جاده اي، محيطي و مديريتي است. روش: اين تحقيق از نظر هدف كاربردي و از نظر روش توصيفي-پيمايشي است. ابتدا از طريق مطالعات كتابخانه‌اي، معيارها و زيرمعيارهاي اوليه در وقوع تصادفات خودروهاي سبك استخراج شد و پرسشنامه‌هاي تحقيق، تدوين شد. سپس اين پرسشنامه‌ها بين خبرگان توزيع شد. با پرسشنامه اول، بهترين و بدترين معيار و زيرمعيار احصا شد. همچنين با پرسشنامه دوم، وزن اين معيارها و زيرمعيارها، به روش بهترين- بدترين تعيين شد. براي تعيين روايي و پايايي پرسشنامه از ضريب لاوشه و ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شد. يافته‌ها: 33 زيرمعيار در قالب پنج معيار اصلي شامل عوامل فنّي وسيله نقليه، انساني (رانندگان)، جاده‌اي، محيطي و مديريتي دسته‌بندي شدند. نتايج نشان داد كه معيار عوامل انساني با وزن 0.36 بالاترين اولويت را دارد. همچنين معيارهاي وسيله نقليه با وزن 0.24 و جاده اي با وزن 0.18 به ترتيب در اولويت هاي بعدي قرار دارند.نتيجه‌گيري: معيار اصلي عوامل انساني بيشترين تأثير را در وقوع تصادفات و حوادث خودروهاي سبك دارد. ديگر معيارها شامل عوامل فنّي وسيله نقليه، جاده اي، محيطي و مديريتي در اولويت‌هاي بعدي قرار دارند. باتوجه به نتايج، با تصميمات مناسب، با صرف هزينه كم، مي توان از وقوع حوادث جاده اي در آذربايجان غربي و بروز صدمات جاني و مالي بسياري جلوگيري كرد.