رتبه‌بندي پيام‌هاي تشويق رانندگان به كاهش سرعت

زمينه و هدف:هر ساله در اثر وقوع تصادفات جاده اي، خسارات جاني و مالي زيادي به كشور تحميل مي شود.رانندگي با سرعت زياد يكي از عوامل اصلي مؤثر در بروز تصادفات است؛ بنابراين اتخاذ راهكارهايي براي تشويق رانندگان به رعايت سرعت مجاز مي‌تواند باعث كاهش تصادفات شود. يكي از اين راهكارها كه با هزينه نسبتاً كم قابل انجام است، نصب تابلوهاي نمايش دهندۀ پيام‌هاي تشويق رانندگان به كاهش سرعت است. لذا سنجش اثرگذاري اين تابلوها كه به‌صورت گسترده در كشور پياده‌سازي مي‌شوند و شناسايي اثرگذارترين پيام‌ها بسيار حائز اهميت است.روش: در پژوهش حاضر، اثرگذاري 18 پيام كه بر اساس نظريه انگيزش محافظت طراحي شده‌اند، بررسي مي‌شود. نظريه انگيزش محافظت بيان مي‌كند كه پاسخ فرد در مقابل رفتار تهديد آميز، بر اساس ارزيابي تهديد و ارزيابي كنارآمدن تعيين مي‌شود. با استفاده از پرسش‌نامه آنلاين، از شركت‌كنندگان خواسته شد به اثرگذاري هر پيام بر كاهش سرعت رانندگان در دو حالت امتياز دهند: شركت‌كننده به عنوان راننده (سوم شخص معكوس) و عموم رانندگان (سوم شخص). يافته‌ها: نتايج نشان داد كه بيشتر پيام‌ها داراي اثر سوم شخص معكوس بودند؛ بدين معني كه شركت‌كنندگان آن پيام را بيشتر به خود مرتبط دانستند تا عموم رانندگان. همچنين اثرگذاري درك‌شده پيام‌هاي مبتني بر ارزيابي كنارآمدن براي آقايان بيشتر از پيام‌هاي مبتني بر ارزيابي تهديد بود. در سطح معني‌داري 10 درصد، اثرگذاري پيام‌هاي ارزيابي كنارآمدن براي خانم‌ها نيز بيشتر از ارزيابي تهديد به دست آمد. همچنين پيام‌هايي كه بر اساس جزء شدت (يكي از اجزاي ارزيابي تهديد) طراحي شده‌اند، بيشتر ميانگين امتياز را در ميان اجزاي نظريه انگيزش محافظت كسب كردند. نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه مي‌تواند براي تعيين پيام‌هاي تابلوهاي پيغام متغير در اختيار تصميم‌گيران مراكز كنترل ترافيك شهرداري‌ها و راهداري‌ها قرار گيرد.