غربالگري پانزده رقم گوجه فرنگي براي مقاومت به بيماري سوختگي زود هنگام

مقدمه: سوختگي زود هنگام ناشي از گونه ‌هاي Altenaria يكي از بيماري‌هاي مهم گوجه‌ فرنگي در جهان  است، كه خسارت آن تا 86 درصد محصول گزارش شده است. شناسايي و كشت رقم‌هاي مقاوم بهترين و ارزان‌ترين روش‌ مديريت بيماري است.  نظر به شيوع و اهميت بيماري در ايران، اين پژوهش براي شناسايي رقم هاي مقاوم از بين 15 رقم در دسترس صورت گرفت. مواد و روش‌ها: مزرع‌ه اي شديد خسارت ديده از بيماري در استان كهگيلويه و بويراحمد، جنوب غربي ايران، بازديد شد و از بوته‌هاي بيمار نمونه برداري شد. قارچ بيمارگر از بافت‌هاي بيمار گياه پس از ضدعفوني سطحي آنها روي محيط سيب زميني/ دكستروز/ آگار جداسازي و پس از خالص سازي آن به روش تك هاگ، خصوصيات ريخت‌شناسي آن مورد مطالعه و اندازه گيري قرار گرفت. داده‌هاي جمع اوري شده با توصيف‌هاي گونه ‌هاي Altenaria مقايسه شده و بيمارگر شناسايي شد. گياهچه‌ هاي چهاربرگي 15 رقم گوجه فرنگي در قالب طرح آماري كاملا تصادفي، با سوسپانسيون كنيديوم ‌هاي بيمارگر مايه زني شدند  و در اتاقك‌ رشد با دماي 28 درجه سلسيوس، رطوبت نسبي 90% و دوره نوري 16 ساعت روشنايي و هشت ساعت تاريكي نگه‌داري شدند. هيجده روز پس از مايه زني واكنش هر رقم به بيماري با محاسبه درصد برگهاي آلوده، تعداد و اندازه لكه ها و شاخص بيماري تعيين شد. يافته ‌ها: عامل بيماري سوختگي زودهنگام گوجه فرنگي در اين منطقه Altenaria alternata شناخته شد. رقم‌هاي 10552،  King stone، Super chief و Ventero با حداقل نشانه ‌ها مقاوم،  4129، 3725، 4224، Retino، Aras،  Flat 111 و Super  pooya نيمه مقاوم و 7806، Early pooya، 11057، CH pooya حساس به بيماري شناخته شدند. نتيجه گيري: كشت رقم‌هاي مقاوم يا نيمه مقاوم را براي مديريت بيماري مي ‌توان توصيه كرد. وقوع سوختگي زود هنگام گوجه فرنگي ناشي از  A. alternata در اين منطقه و واكنش اين 15 رقم به بيماري براي نخستين بار گزارش مي‌ شود.