بررسي رابطه‌ي آگاهي از راهبردهاي فراشناختي با درك شنيداري فارسي‌آموزان غيرايراني سطح پيشرفته

پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه‌ «آگاهي فارسي‌آموزان از راهبردهاي فراشناختي» و توانايي آنان در زمينه‌ «درك شنيداري» انجام پذيرفت. آزمودني‌هاي اين پژوهش 29 فارسي‌آموز دختر و پسر سطح پيشرفته‌ مركز آموزش زبان فارسي دانشگاه بين‌المللي امام خميني(ره) بودند كه زبان فارسي را براي ادامه‌ تحصيل در رشته‌هاي دانشگاهي گروه فني-‌مهندسي و پزشكي در دانشگاه‌هاي ايران مي‌آموختند. براي بررسي چهار فرضيه‌ پژوهش، از دو ابزار گردآوري داده بهره گرفته شد: يك  پرسشنامه‌ 21‌گويه‌اي آگاهي از راهبردهاي فراشناختي شنيداري (Vandergrift, et al., 2006) شامل پنج مؤلفه‌ طرح‌ريزي و ارزشيابي، توجه هدايت‌شده، دانش فرد، ترجمه‌ ذهني و حل مسأله، و يك آزمون درك شنيداري با 25 پرسش. براي تحليل داده‌هاي به‌دست‌آمده، از آزمون هاي همبستگي، رگرسيون خطي، و آزمون‌هاي تي‌مستقل استفاده شد. يافته‌هاي بررسي داده‌ها نشان داد كه بين آگاهي فارسي‌آموزان از راهبردهاي فراشناختي و توانايي‌شان در درك شنيداري، رابطه‌ مثبتي وجود دارد و حدود 47 درصد تغييرات متغير وابسته، به‌وسيله‌ پنج متغير مستقل تبيين مي شود. ازسويي‌ديگر، بين فارسي‌آموزان داراي تحصيلات دانشگاهي (كارشناسي و كارشناسي‌ارشد) و فارسي‌آموزان داراي تحصيلات سطح ديپلم، و همچنين بين فارسي‌آموزان زن و مرد، تفاوتي از نظر آگاهي از راهبردهاي فراشناختي وجود نداشت. اين نبود تفاوت در زمينه‌ ميزان آگاهي آنان از راهبردها، با توجه به رشته‌هاي تحصيلي (فني و پزشكي) نيز آشكار بود. روي‌هم‌رفته، يافته‌هاي پژوهش پيشنهاد مي‌كند كه آگاهي فارسي‌آموزان از راهبردهاي فراشناختي مي‌تواند نقش مؤثري بر ارتقاء و بهبود مهارت شنيداري آن‌ها داشته باشد. از‌اين‌رو، الزامي است مدرسان زبان فارسي در كلاس‌هاي درك شنيداري، در پي به‌كارگيري راهكارها و رويه‌هايي براي تقويت آگاهي فراشناختي فارسي‌آموزان و نيز آموزش اين راهبردها به آنان باشند.