امكان ‌‌سنجي رودخانه خيرآباد گچساران بر اساس شاخص ‌‌هاي فيزيكي و شيميايي آب و داده‌‌هاي اقليمي براي پرورش ‌‌ماهيان خاوياري

استان كهگيلويه و بويراحمد به دليل اقليم منحصر‌‌ به ‌‌فرد خود داراي پتانسيل فراواني در زمينه آبزي‌‌ پروري است. با وجود اين، به دليل عدم شناخت منابع آبي در اقليم‌‌هاي مختلف استان، بخش زيادي از اين منابع به‌خصوص در مناطق گرمسيري بدون استفاده است كه مي‌‌تواند براي تكثير و پرورش آبزيان سازگار با اين مناطق از جمله ماهيان خاوياري مورد استفاده قرار گيرد. بدين‌منظور، بررسي رودخانه خيرآباد در شهرستان‌‌ گچساران در دستور كار قرار گرفت. بعد از مشخص نمودن ايستگاه‌‌هاي تحقيقاتي، نمونه‌‌برداري از آب براي بررسي عوامل دما، pH، سختي، نيترات، نيتريت، فسفات، BOD، COD، جامدات محلول، شوري، هدايت الكتريكي و همچنين بررسي داده‌‌هاي هواشناسي انجام گرفت. دما داراي ميانگين 23-18 سانتي‌‌گراد، pH در محدوده 8-7، سختي 238-453 ميلي‌‌گرم در ليتر، مقدار فسفر در دامنه 0.6-0.2 ميلي‌‌گرم در ليتر، نيترات و نيتريت نيز به‌ترتيب در محدوده 2.1-1.1 و 0.06-0.01 ميلي‌‌گرم در ليتر اندازه‌‌گيري شد. ميزان BOD5 زير10 به‌دست آمد كه جزو رودخانه نسبتاً آلوده محسوب مي‌‌گردد. همچنين ميزان  CODو EC به‌ترتيب 25-6 ميلي‌‌گرم در ليتر و1433-542 ميكروموس بر سانتي‌‌متر مربع به‌دست آمد. نتايج حاكي از آن بود كه مناسب‌‌ترين منطقه جهت پرورش ماهيان خاوياري پايين‌دست رودخانه خيرآباد است. از لحاظ هيدرولوژي نيز با توجه به اين‌كه در پايين‌دست رودخانه خيرآباد حد فاصل خروجي سد كوثر تا محدوده روستاي معصوم‌‌آباد در نزديكي مرز استان كهگيلويه و بويراحمد با استان خوزستان (حدود 20 كيلومتر)، حداكثر دبي قابل استفاده جهت پرورش ماهيان خاوياري حدود 1.5 مترمكعب است (50 درصد حداقل دبي در گرم‌‌ترين فصل سال) و با در نظر گرفتن ميزان توليد 1 تن ماهي پرواري به ازاء هر 4.5 ليتر در ثانيه آب و نيز با رعايت فاصله حدود 5 كيلومتري جهت احداث مزارع پرورش ماهيان خاوياري به منظور خودپالايي حداكثري رودخانه، مي‌‌توان نسبت به صدور مجوز جهت احداث 4 مزرعه با ظرفيت توليد كل 1200 تن ماهي خاوياري مشخصاً فيل‌‌ماهي اقدام نمود.