عنوان مقاله :
نقد معرفتشناختي تقرير استقرايي برهان اختفاي الهي شلنبرگ از منظر تجربه عرفاني
پديد آورندگان :
هاشمي ، ياسر دانشگاه معارف اسلامي قم , وليعي ابرقوئي ، احمد دانشگاه تهران، پرديس فارابي قم
كليدواژه :
وجود خدا , اختفاي الهي , شلنبرگ , قرائت استقرايي , تجربۀ عرفاني
چكيده فارسي :
شلنبرگ در خوانش استقرايي خود از برهان اختفاي الهي معتقد است فقدان شواهد كافي براي اثبات حضور خدا در عالَم دليلي بر پديدآمدن نوعي ناباوري به وجـود خـدا ميباشـد كـه آن را «ناباوري معـقول» مينامد. وي در عين حال معتقد است برخورداري انسانها از تجارب ديني بهخوبي ميتواند اين نوع ناباوري را از بين ببرد؛ لكن انسانها يا واجد چنين تجاربي نيستند يا تجاربي كه براي بعضي رخ داده است، فاقد وجاهت معرفتشناختي لازم براي اثبات حضور خدا ميباشد. اين نوشتار در صدد است با روش تحليلي – اسنادي و رويكردي معرفتشناختي به بررسـي تجـربه عـرفاني به عنوان يكي از مهـمترين اقسام تجربۀ ديني پرداخته، برهان اختفاي الهي را از اين منظر نقد كند. از اين رو مسئلۀ اصلي اين نوشتار آن است كه چگونه ميتوان قرائت استقراييِ برهان اختفاي الهي شلنبرگ را از منظر تجربه عرفاني نقد كرد؟ با قبول امكان معرفت توسط تجارب عرفاني و ارزشمندبودن آنان، همچون بحث تواتريبودنِ اين دست تجارب و حضوريبودن علم حاصل از آنها، فقدان شواهد كافي براي اثبات وجود خدا در عالَم، مرتفع گشته و درنتيجه مدعاي قرائت استقرايي برهان اختفاي الهي شلنبرگ مردود ميگردد.