مطالعات تمدني در ايرانِ پس از انقلاب اسلامي

اين نوشتار در پي تبيين مطالعات تمدني در ايران پس از انقلاب اسلامي سال 1357 است.  هرچند مطالعات تمدني پيش از انقلاب اسلامي نيز وجود داشته است، ليكن با رخداد انقلاب، تحولات مبنايي در محتوا و غايتِ اين گونه از مطالعات پديد آمد. موضوع «تمدن» در دورۀ قبل از انقلاب، به معناي تجدد و مدرنيزاسيون به كار مي‌رفت كه نسبتي با دين و اسلام نداشت، ولي «تمدن» در دورۀ بعد از انقلاب، همراه با فحواي اسلامي و براي تحقق جامع اسلام در جهان امروز مسلمانان مطرح شد و در ادبيات رهبران و نخبگان انقلاب به عنوان يك استراتژي گذار از وضعيت كنوني دنياي اسلام پي گرفته شد. آنچه در اين مقاله آمده است، اشاره به مراكز و فعاليت‌هاي تمدني در حوزه و دانشگاهِ بعد از انقلاب اسلامي است. هرچند اين فعاليت‌ها و اين مطالعات در دورۀ پساانقلاب هنوز فربه نشده و نضج لازم را نيافته است، ليكن از رهگذر اين مطالعات، گام‌هاي مهمي در حوزه نظريۀ تمدني، و همين‌طور گام‌هاي مهم‌تري در شكل‌گيري رويكرد تمدني برداشته شده است.