تحليل اصل «تكليف‌محوري» و «نتيجه‌گرايي» در انديشة علامه مصباح

سياست‌ورزي همانند ديگر پديده‌هاي انساني بر پايه‌هايي نظري استوار است. سياست‌ورزي در پارادايم ايماني‌ آن بر اصل تكليف‌محوري مبتني است. پژوهش حاضر بر اساس منظومة فكريِ حكيمِ سياست‌ورزِ معاصر، علامه محمدتقي مصباح يزدي در صدد است، پس از ايضاح مفهومي، اصل مزبور را تحليل كرده رابطة آن را با «نتيجه‌گرايي» در انديشة ايشان روشن كند. يافته‌هاي تحقيقِ حاضر كه با روش توصيفي ـ تحليلي سامان يافته است، حاكي از آن است كه هرچند بر اساس نظرية وجوب بالقياس در فلسفة ارزش‌ها، بايد غايت‌گرايي را نظرية صحيح در سياست‌ورزيِ مؤمنانه دانست، اما توجه به دوگونگيِ نتيجه و منحصرنبودن آن در نتايج مادي و ظاهري، تام‎نبودن صِرفِ كنش‎گريِ فاعل سياسي براي حصول نتيجه و علم محدود انسان نسبت به همة نتايج و مصالح و مفاسدِ واقعي، از عدم تنافيِ نتيجه‌گرايي با تكليف‌محوري حكايت دارد. با اين تحليل، افزون بر انسجام درونيِ ديدگاه علامه مصباح، مي‌توان نتيجه گرفت كه بيانات امامين انقلاب دربارة تكليف‌گرايي نيز نه تنها با اصل فلسفيِ نتيجه‌گرايي ناسازگار نيست، بلكه در راستاي همين اصل ارزيابي مي‌شود. بدين‎سان، سياست‌ورزِ مؤمن بايد در گام نخست، وظيفه را به درستي تشخيص داده به دور از هرگونه فشار يا غرضِ سياسي، بر اساس حجت شرعي، حق را محور قرار داده و طبق تكليف عمل كند تا به مصالح واقعيِ مترتب بر آن دست يابد.