توسعه يك مدل برنامه‌ريزي رياضي به منظور بازطراحي شبكه‌ي زنجيره تأمين با امكان تغيير كاربري تسهيلات

مقدمه و اهداف: امروزه به دليل فضاي رقابتي بازار، همكاري در قالب شبكه ‌هاي زنجيره تأمين لازمه ادامه حيات كسب ‌وكار ها است و براي همكاري كارا و اثربخش ميان اعضا، مديريت منسجم زنجيره تأمين مورد نياز است. تحقق اين امر، مستلزم هماهنگيِ پيوسته بين عملكرد زنجيره تأمين از يكسو و انتظارات بازار در سوي ديگر است. يكي از روش‌ هاي حفظِ اين هماهنگي، بازطراحي مداوم و پيوسته‌ شبكه‌ زنجيره تأمين در طول زمان است. در مسئله بازطراحيِ شبكه زنجيره تأمين، هدف بهبود يك زنجيره تأمين موجود است در حالي‌كه در مسئله طراحيِ شبكه زنجيره تأمين، يك زنجيره تأمين جديد از ابتدا ايجاد مي ‌شود. در شرايط واقعي؛ اغلب، مسئله بازطراحي زنجيره تأمين، پراستفاده ‌تر از مسئله طراحي زنجيره تأمين است، حال آنكه اكثر تحقيقات، بر طراحي يك زنجيره تأمين متمركز شده اند. يكي از تصميمات مسئله بازطراحي كه از توجه پژوهشگران پنهان مانده، تصميم به تغيير كاربري تسهيلات زنجيره تأمين است. به عبارت ديگر، تغيير لايه تسهيلات در زنجيره تأمين به عنوان يك تصميم جديد لحاظ مي ‌گردد.  روش‌ ها: تصميم به تغيير كاربري تسهيلات در مسئله سنتي زنجيره تأمين، چالش‌ زا است، زيرا نه تنها جريان ‌هاي شبكه بلكه ساختار شبكه (توپولوژي) را نيز تغيير مي‌ دهد. تغيير ساختار اساسي شبكه زنجيره تأمين يك مسئله غيرخطي است. در اين تحقيق، براي رويارويي با اين چالش، از يك نوآوري مبتكارانه استفاده شده است، به اين صورت كه ابتدا تغيير در ديدگاه نسبت به شبكه زنجيره تأمين از شبكه لايه‌ اي سنتي به يك شبكه دوار انجام شده و سپس مدل‌ سازي رياضي ابتكاري براساس ديدگاه نوآورانه شبكه دوار زنجيره تأمين ارائه گرديده است .يافته ‌ها: بازطراحي شبكه زنجيره تأمين با امكان تغيير كاربري تسهيلات به دليل تغييرات ساختار شبكه، يك مسئله غيرخطي است. در اين پژوهش، با استفاده از تغيير ديدگاه و ايجاد متغييرها و محدوديت ‌هاي ابتكاري، يك مدل برنامه‌ريزي چند دوره‌اي عدد صحيح مختلط خطي براي مسئله ارائه شده است. همچنين در اين مدل، حالت گذار تغيير كاربري تسهيلات از يك لايه به لايه اي ديگر در نظر گرفته شده است كه دست يابي به اين قابليت از نتايج شگفت ‌انگيز استفاده از ديدگاه نوآورانه شبكه دوار زنجيره تأمين است. اين مدل، با استفاده از مثالي در نرم‌ افزار گمز با روش سيپلكس حل شد و براي نمايش نتايج اين مدل و ديدگاه نوآورانه به زنجيره تأمين از نرم افزار متلب استفاده شده است.نتيجه ‌گيري: در گذشته، مديران شبكه‌هاي زنجيره تأمين در مواجه با تصميم‌گيري براي تغيير كاربري تسهيلات در شبكه زنجيره تأمين با چالش روبه‌ رو بوده‌ اند. دليل اين چالش‌ها، محدوديت‌هاي ديدگاه سنتي لايه براي مدل‌سازي رياضي و بازطراحي بهينه شبكه تحت مديريت آنها بوده است. اكنون مديران با كمك اين مدل مبتكارانه و تغيير ديدگاه نسبت به شبكه زنجيره تأمين، امكان مواجهه با آن را دارند. به عنوان پيشنهاد مديريتي مي توان به لزوم بكارگيري اصول بهينه ‌سازي و مديريت زنجيره تأمين، به عنوان يك رويكرد و پارادايم جديد مديريتي اشاره كرد. در سطح راهبردي زنجيره تأمين به دليل ماهيت و ابعاد گسترده اي كه وجود دارد، ميزان هزينه‌ ها زياد بوده و بهبودهاي اندك در آن منجر به افزايش مزيت رقابتي قابل توجهي براي زنجيره تأمين تحت مديريت خواهد شد. به همين دليل؛ به مديران زنجيره توصيه مي ‌شود، براي زنجيره‌ هايي كه امكان تغيير كاربري تسهيلات در آن ها وجود دارد، با استفاده از مدل ارائه شده در اين مقاله، جهت بهبود زنجيره تحت مديريت خود، اقدام كنند.