پژوهشي روانكاوانه در شعر پروين اعتصامي

در اين پژوهش، به بررسي روانكاوانه ويژگيهاي شخصيت در مناظره‌ها و اشعار روايي پروين ‏اعتصامي ‏پرداخته شد و با تكيه بر نظريۀ روانشناختي زيگموند فرويد، انواع مكانيسم هاي دفاعي مانند فرافكني، جبران‏، درك گزينشي،‏ تظاهر به بي‌ميلي،‏ خيالبافي،‏ دليل‌تراشي، ‏تعويض، سركوبي يا واپس‌زدن، تصعيد يا والايش در شخصيتهاي سمبليك در موقعيتهاي مختلف بررسي و تحليل شد. همچنين اختلالات رفتاري موجود در ‏برخي از شخصيت ها نشان داده شد. مشخص شد كه پروين اعتصامي به ‏عنوان شاعري روان‌درمانگر با روش‌هاي ‏معنادرماني، شعردرماني، پسيكودرام، ارتباط كلامي، طنز و روان‌پالايي به درمان روحي و ‏رواني ‏شخصيت‌ها و مخاطب پرداخته است. پروين، در اشعارش نشان داده است كه انسان خودشكوفاست و ‏توانسته است با تصعيد و والايش ‏صفات خود و شناخت، دستيابي و مدارا با ‏ناخودآگاه خويش به چنين ‏موقعيتي ‏دست يابد. ‏از آنجا كه بسياري از خوانندگان از طريق همذات‌پنداري با متون ادبي ‏ارتباط ‏برقرار مي‌كنند، اين متون، با نگرش كاربردي مي توانند موثرترين نسخه‌‌هاي روانكاوي و ‏روان‌درماني باشند و‏ بدين‌گونه مي‌توان ‏پيوندي عميق ميان علم روانشناسي و ادبيات ايجاد كرد.