آيا 10 «نمره كوچك خوشبختي» است؟ تحليلي بر مردودي دانشجويان در درس و ضرورت بهره‌گيري از رويكردهاي مكمل نمره‌دهي در آموزش دانشگاهي

هدف: نمره‌دهي يكي از وظايف حرفه‌اي استادان و نيز يكي از مقررات و رويه‌هاي مهم در نظام‌هاي دانشگاهي است. نمره‌دهي را همچنين مي‌توان يكي از ابزارهاي استادان براي ايجاد يادگيري و هدايت رفتارهاي تحصيلي دانشجويان محسوب كرد. هدف اول پژوهش حاضر آزمودن اين فرضيه بود كه وضعيت پيشرفت تحصيلي دانشجويان مردود پس از اخذ مجدد درس نيز به سطح مطلوب نمي‌رسد. هدف دوم آزمودن اين فرضيه بود كه نمره 10 به عنوان گونه‌اي از نمره حداقلي، نسبت به نمره‌هاي نزديك به آن اثر مثبتي بر پيشرفت تحصيلي دانشجويان دارد.روش پژوهش: براي آزمودن فرضيه تحقيق داده‌هاي بيش از 190 هزار نمره از هشت نيمسال آموزش حضوري قبل از كرونا از سامانه آموزش دانشگاه كاشان استخراج شد. پس از اعمال شرايط مطالعه طولي و حذف داده‌هاي مفقود و پرت، نمونه‌اي به اندازه 4522 جفت نمره از دانشجوياني كه درسي را مردود شده بودند به دست آمد. از آزمون‌هاي مقايسه ميانگين‌ براي ارزشيابي ميزان يادگيري دانشجويان در نوبت دومِ اخذ درس و از مدل اثرات آميخته براي بررسي اثر انواع نمره بر معدل دانشجويان استفاده شد.يافته‌ها: تحليل‌ها نشان داد پيشرفت و يادگيري دانشجويان مردود در نوبتِ دوم اخذ درس مطلوب نيست و از سطح متوسط كلاس به طور معناداري پائين‌تر است. همچنين معلوم شد مجموعه‌اي از عوامل آموزشي نظير ساعت امتحان، تعداد واحد دروس و نرخ ثبت نام كلاس‌ها بر نمرات دانشجويان مردود اثرات منفي معنادار دارند. يافته اصلي و جالب در پژوهش حاضر اين بود كه نمره حداقلي 10 در مقايسه با نمره‌هاي قبولي «ضعيف» و «بسيار ضعيف» اثر مثبت بيشتري بر روي پيشرفت دانشجويانِ فاقد مشروطي دارد.نتيجه‌گيري: در نظر گرفتن نمره حداقلي 10 براي دانشجويانِ فاقد مشروطي مي‌تواند به عنوان يك راهكار موجهي كه اثر مثبت بر پيشرفت تحصيلي دارد مورد توجه استادان دانشگاه قرار گيرد. تبيين محتمل اين است كه اين نمره پيام ويژه‌اي براي اين دانشجويان دارد به نحوي كه انگيزه تلاش و كوشش بيشتر براي بهبود معدل و جبران عقب‌ماندگي را به آنها مي‌دهد. بر اساس اين يافته‌ مي‌توان گفت اين باور سنتي فراگيران كه 10 «نمره كوچك خوشبختي» است داراي مبناي نظري و توجيه روان‌شناختي است.