بررسي جايگاه خيال در معرفت شناسي فارابي و اسپينوزا

اين مقاله به روش توصيفي تحليلي به ادراكات خيالي و جايگاه ان در فارابي و اسپينوزا مي پردازد و ضمن نشان دادن موارد اشتراك و اختلاف انها علل ان را بيان مي كند در هر دوي فارابي و اسپينوزا شناخت تخيلي ي ك ركن مهم در شناخت آدمي است. فارابي احضار مجدد صورت حسي بعد از غيبت آن و توانايي تجزيه و تركيب صور حسي بعد از فقدان مشاهده حسي را نقش اوليه قوه خيال مي داند كه نه تنها به آدمي توانايي فر ارفتن از ادراك حسي و بازشناسي مشاهدات خارجي و مشابهت هاي آن ها را مي دهد، بلكه ذهن آدمي را آماده مي سازد كه به ادراك كل ي برسد . به نحوي كه مي توان گفت قوه خيال حلقه اتصال ادراكات حسي با ادراكات عقلي است. اسپينوزا ادراك ناشي از تاثرات بدن از جهان خارج را ادراك تخيلي مي داند زيرا اين گونه ادراك درباره حقيقت اش ياء و روابط آنها معرفتي به ما نمي دهد و فقط تصورات غير تامي به ما مي دهد كه براي زيستن مفيد است. بنابر اين فارا بي واقع نما يي ادراك حسي خيالي را مي پذيرد ولي اسپينوزا فقط ارزش عملي براي آنها قائل است و براي آنها ارزش نظري قائل نيست و تخي ل را شامل ادراكات حسي، تجربي، صورخيالي، شناخت ناشي از تواتر مفاهيم كلي و حتي تصورات نادرست مي داند.هر دو متفكر بر نقش خيال در دريافت وحي تاكيد دارند .