تاثير توپوگرافي بر تركيب گونه‌اي و ساختار توده در جنگل‌هاي زاگرس مركزي

اين مطالعه در منطقه‌اي با مساحت ۲۴۰۰۰ هكتار در شهرستان‌هاي اردل و كيار، استان چهارمحال‌و‌بختياري انجام شد. هدف اصلي اين مطالعه، ارزيابي ويژگي‌هاي شاخص‌هاي درختي و ساختاري جنگل‌ها در طول تغييرات توپوگرافي منطقه بود. نتايج نشان داد كه توده‌هاي جنگلي در سطح قطعات نمونه، به خصوص در مورد قطر، تنوع ارتفاع و شاخص‌هاي يكنواختي، الگوهاي نامنظم و ناهمگني را نشان مي‌دهند. اما در كل، تراكم و آميختگي گونه‌هاي درختي در تمام جنگل‌ها بسيار يكنواخت بود. اثر شيب بر شاخص‌هاي درختي و توده‌اي به طور كلي معني‌دار نبود، به جز شاخص تنوع ارتفاع كه در جنگل‌هاي واقع در دامنه‌هاي با شيب تند، مقادير بالاتري را نشان داد. همچنين، تغييرات در ارتفاع از سطح دريا و جهت جغرافيايي تاثير معني‌داري بر شاخص‌هاي درخت و جنگل نداشتند، به جز شاخص تنوع قطر درخت كه تغييرات وابسته به ارتفاع از سطح دريا را نشان داد. گونه‌هاي درختي اصلي در تمام جنگل‌ها Quercus brantii و Pistacia atlantica بودند، اما حضور گونه‌هاي خاصي تحت تاثير عوامل توپوگرافي قرار گرفتند، مانند Daphne mucronata منحصر به ارتفاعات بالا، دامنه‌ها و دشت‌هاي جنوبي، Fraxinus angustifolia محدود به ارتفاعات پايين‌تر و گونه‌هاي بادام وحشي محدود به دامنه ارتفاع خاصي بودند. نامنظمي و آشفتگي شديد اين جنگل‌ها در مقياس‌هاي كوچك و يكنواخت بودن تركيب گونه‌هاي گياهي و شاخص‌هاي ساختاري جنگل در مقياس‌هاي بزرگ، اين‌گونه تفسير شد كه قبل از آن كه اين جنگل‌ها تحت تاثير تغييرات توپوگرافي قرار گرفته باشند، دستخوش فشارهاي انساني هستند.