تحليل ساختاري توسعه درون‌زا در مناطق پرتراكم شهري با رويكرد زيست‌پذيري (مطالعه موردي: مناطق 19 و 20 شهرداري تهران)

در كلانشهرها، مصرف بي‌رويه زمين شهري كه منبعي تجديدناپذير است، آسيب‌هاي فراواني به محيط‌زيست انساني وارد مي‌كند و اين امر به جاي توسعه پراكنده شهري، توجه برنامه‌ريزان شهري را به سوي توسعه درون‌زا سوق داده است. همچنين، از مهمترين مداخلات شهري جهت رفع نيازهاي انساني و ارتقا زيست‌پذيري، در نحوه استفاده از زمين، نمود مي‌يابد. هدف از پژوهش حاضر، تحليل ساختاري توسعه درون‌زا در مناطق پرتراكم شهري است تا با توجه به توسعه درون‌زا در مناطق پرتراكم، مهمترين عوامل ارتقاي زيست‌پذيري شهري در آنها شناسايي گردد. در اين پژوهش مناطق 19 و 20 شهرداري تهران به عنوان مطالعه موردي انتخاب شده است. اين پژوهش از نظر هدف كاربردي، از نظر ماهيت، توصيفي و از نظر رويكرد كمي است كه با بهره‌مندي از نظرات تيم دلفي 24 نفره آشنا به مفاهيم توسعه درون‌زا، زيست‌پذيري و آينده‌پژوهي و مناطق 19 و 20 كلانشهر تهران، به جمع‌آوري اطلاعات پرداخته است. يافته‌هاي پژوهش بيانگر آن است كه عوامل «هويت و حس تعلق به مكان»، «مشاركت مردم در تصميمات شهري»، «طرح‌هاي توسعه شهري» و «آلودگي هوا» با وزن 69، «تنوع فرصت‌هاي شغلي»، «اختلاط كاربري‌ها»، با وزن 68، «كيفيت فضاي سبز شهري» با وزن 67 و «بودجه مديريت شهري» با وزن 66، عوامل كليدي هستند كه برنامه‌ريزي جهت بهبود عملكرد آنها، مي‌تواند ضمن توسعه درون‌زاي شهري، زيست‌پذيري شهري را نيز ارتقا بخشد. نتيجه پژوهش بيانگر آن است كه ارتقاي زيست‌پذيري شهري مي‌تواند با توسعه درون‌زاي شهري محقق شود و براي ارتقاي زيست‌پذيري شهري، استفاده بيشتر از زمين شهري و رشد پراكنده و افقي شهري ضرورتي ندارد.