ارزيابي امنيت آبي در حوضه آبريز درياي مازندران

در دنياي كنوني ابعاد امنيت به مسائل محيط‌زيستي تسري يافته است. در ايران در ميان مسايل محيط‌زيستي مسئله آب اين «طلاي آبي» بيش از گذشته ابعاد امنيتي پيدا كرده است و البته محدود به استان‌هاي خشك و نيمه‌خشك كشور نمي‌باشد. هدف از اين پژوهش، ارزيابي وضعيت امنيت آب در حوضه‌ آبريز درياي مازندران به منظور كمك به سياستگذاري در ابعاد امنيت آبي بحراني‌تر، زيرحوضه‌هاي آسيب‌پذيرتر و اولويت‌بندي آن‌ها براي بهبود امنيت محيط‌زيستي در شرايط فعلي است. امنيت آبي در شش بعد منابع و مصارف آب، اجتماعي، اقتصادي، محيط‌زيستي، مخاطرات آبي و استقلال آبي تعريف و ارزيابي شده است. شاخص‌هايي در هر يك از اين شش بعد جمع‌آوري شده و از تحليل و روش‌هاي تصميم‌گيري چندشاخصه سلسله مراتبي و همچنين تحليل شبكه‌اي به‌منظور وزن‌دهي شاخص‌هاي امنيت آبي استفاده شده است. نتايج حاصل از دو روش تقريبأ مشابه يكديگر بوده است، اما با توجه به پيچيدگي‌هاي مدل امنيت آبي و ارتباطات و وابستگي‌هاي متقابل معيارها، از نتايج‌ روش تحليل شبكه‌اي براي تحليل ارزيابي امنيت آبي استفاده شده است. نتايج مبين وضعيت ضعيف امنيت آب در حوضه آبريز درياي مازندران است. ابعاد امنيت آب ‌محيط‌زيستي و امنيت مخاطرات آبي به ترتيب كمترين و بيشترين امتياز‌ها را در اين حوضه داشته‌اند. بعد از امنيت آب ‌محيط‌زيستي بر اساس يافته‌هاي پژوهش، كمترين امتيازها متعلق به امنيت آب اقتصادي و استقلال آبي است.