معرفي و تحليل كتيبه‌هاي مسجد جامع قائن

مسجد جامع قاين يكي از مساجد مهم دوران تيموري در خراسان جنوبي است. اين مسجد به‌صورت دو ايواني و با عناصر مختلف معماري از جمله ايوان، حياط، پاياب، شبستان و محراب ساخته شده است و در مجاورت بازار اصلي شهر و حوزه‌ي علميه قرار دارد. بعضي از كارشناسان و پژوهشگران معتقدند كه اين مسجد -به سبك آذري- بر روي بقاياي آتشكده اي مربوط به دوره‌ي ساساني ساخته شده است. پژوهش حاضر به روش توصيفي- تحليلي و با بررسي داده هاي ميداني و مطالعات اسنادي بر آن است تا معماري مسجد را معرفي و كتيبه هاي به كار رفته در آن را تحليل موضوعي و ادبي نمايد. در اين راستا در پي پاسخ‌گويي به اين سوالات است: 1- كتيبه هاي به كار رفته در مسجد جامع قاين چه بازه‌ي زماني را در بر مي گيرد؟ 2- اين كتيبه ها در برگيرنده‌ي چه موضوعاتي هستند؟ بررسي هاي صورت گرفته نشان مي دهد كه بازه‌ي زماني نصب كتيبه هاي به كار رفته در اين مسجد، از دوران تيموري تا معاصر را در بر مي گيرد. اين كتيبه ها موضوعات مختلفي در رابطه با وقف، ماليات، فرمان حكومتي، اشعار، احاديث و غيره است. به طور كلي بيشتر اين نقوش در عين دارا بودن معاني و نمادين خاص، متأثر از فرهنگ منطقه، اعتقادات و موقعيت زماني و مكاني خود هستند.