بررسي توسعه كارست هاي كنگلومرايي بر اساس مطالعات صحرايي و آزمايشگاهي (مطالعه موردي: منطقه تنگه شبيخون، شهرستان خرم آباد)

يكي از پديده هاي قابل توجه زمين شناسي در كنگلومراي سازند اميران در منطقه شبيخون شهرستان خرم آباد، توسعه كارست با توزيع، اشكال و اندازه هاي مختلف است كه باعث ايجاد جاذبه ژئوتوريسمي منحصر به فردي در اين منطقه شده است. تاكنون پژوهشي در زمينه توسعه و تشكيل كارست در رخساره هاي كنگلومرايي در ايران انجام نشده است. از آنجايي كه توسعه كارست در رخساره هاي تخريبي درشت دانه نظير كنگلومراها به ندرت اتفاق مي افتد، لذا در پژوهش حاضر كارست هاي توسعه يافته در كنگلومراهاي سازند اميران در منطقه مذكور با استفاده از مطالعات صحرايي و آزمايشگاهي بررسي شده اند. بر اساس مطالعات صحرايي، ويژگي هاي سنگ شناسي، نشت آب در امتداد شكستگي و سطوح لايه بندي، پوشش خزه، جهت شيب دامنه و قليايي بودن آب از عوامل اصلي توسعه كارست در منطقه تشخيص داده شدند. براي مطالعات آزمايشگاهي، از آزمايش دوام وارفتگي و ويژگي هاي سنگ شناسي استفاده شد. نتايج آزمايش دوام وارفتگي (تا 15 چرخه) روي چهار نمونه مختلف كنگلومرا نشان داد كه نمونه با سيمان كلسيتي  (Id15 = 97.56%)ميزان فرسايش و تخريب كم تري نسبت به ساير نمونه هاي فاقد سيمان كلسيتي (Id15 = 86.16–93.98%) داشته است. علاوه بر تأثير نوع سيمان و خميره رسي در فرسايش و تخريب كنگلومراها و در نتيجه توسعه كارست، قليايي بودن آب منطقه نيز نقش بسزايي در فرسايش و تخريب كنگلومراهاي بدون سيمان كلسيتي و در نتيجه توسعه شديدتر كارست در آن ها در مقايسه با كنگلومراي با سيمان كلسيتي داشته است. به هر حال، برخي از كارست ها به دليل انحلال سيمان كلسيتي شكل گرفته اند كه فراواني كم تري نسبت به كارست هايي كه در ساير كنگلومراهاي فاقد سيمان كلسيتي تشكيل شده اند، دارند. در واقع بررسي ها نشان دهنده اين است كه كارست هاي كنگلومرايي غالباً از نوع فرسايشي هستند. به طور كلي، نتايج مطالعات سنگ شناسي و آزمايشگاهي در تطبيق خوبي با شواهد صحرايي در ارتباط با چگونگي و شدت كارست زايي منطقه مورد مطالعه هستند.