سواد الگوريتمي و نقش كتابداران در آموزش آن

هدف: هدف از پژوهش حاضر، مطالعه مفهوم و ضرورت سواد الگوريتمي و نيز نقش كتابداران در آموزش اين سواد است.روش پژوهش: اين پژوهش به روش مروري روايتي انجام شده است. بدين صورت كه با جستجوي عبارت سواد الگوريتمي در پايگاه‌هاي علمي معتبر داخلي و خارجي، مقالات مرتبط استخراج شد. سپس، اين مفهوم، از لحاظ تعريف، ابعاد، مؤلفه‌ها و ديگر جنبه‌ها مورد بررسي و مقايسه قرار گرفت و اتفاق نظرها، اختلاف نظرها و شكاف‌هاي پژوهشي، آشكار گرديد.يافته‌ها: بررسي متون مشخص ساخت كه با وجود اين ‌كه در خارج از كشور طي سال‌هاي اخير، پژوهش‌هايي در مورد سواد الگوريتمي انجام گرفته است، هنوز در ايران به بررسي اين مفهوم، پرداخته نشده است. در اين پژوهش، توسعه مفهوم سواد از عصر اطلاعات تا عصر هوش مصنوعي بررسي شد. همچنين، به تعاريف مختلفي كه در مورد سواد الگوريتمي وجود دارد اشاره شد. در ادامه، به ابعاد و مؤلفه‌هاي سواد الگوريتمي و اهميت و ضرورت آن پرداخته شد و در پايان، نقش كتابداران و كتابخانه‌ها در آموزش سواد الگوريتمي، مورد بحث و بررسي قرار گرفت. نتيجه‌گيري: برسي متون مربوط به سواد الگوريتمي نشان داد كه هنوز تعريف واحد جهاني از سواد الگوريتمي وجود ندارد ولي تعاريف موجود، بر آگاهي از نحوه كاركرد الگوريتم‌ها و مهارت ارزيابي انتقادي آن‌ها تأكيد دارند. همچنين، ابعاد و مؤلفه‌هاي مختلفي توسط پژوهشگران مطرح شده است كه در مجموع، اين پژوهش‌ها نشان داد سواد الگوريتمي با ابعاد شناختي، رفتاري و عاطفي كاربر در ارتباط است. امروزه با گسترش روزافزون استفاده از الگوريتم‌ها در سايه توسعه سريع هوش مصنوعي، لزوم برخورداري از اين سواد، ملموس‌تر است. كتابداران به ‌عنوان پيشگامان در آموزش سواد اطلاعاتي، اكنون مي‌توانند با توجه به رسالت ذاتي خود به‌ عنوان تسهيلگران آموزش و پژوهش، به آموزش سواد الگوريتمي به كاربران كمك و مبادرت ورزند.