تأملي بر ديالكتيك افول‌ گرايي و بازسازيِ هژموني آمريكا

هژموني، مهم‌ترين كليدواژه معرفِ قدرت آمريكا در نظام بين‌الملل از زمان پايان جنگ سرد تاكنون بوده است. در اين ميان، افول‌گرايان به‌ عنوان منتقدين تداوم قدرت هژمونيك آمريكا در سياست جهاني، با تأكيد بر مسائلي نظير تضعيف مؤلفه‌ها و شاخص‌هاي مقوّمِ هژموني آمريكا، منطق افول و صعود قدرت‌هاي بزرگ و ديگر مشكلات بنيادين اقتصادي و اجتماعي داخلي اين كشور معتقدند كه آمريكا هم‌اكنون دوره سرازيري ابرقدرتي در جهان را طي مي‌كند و بايد از دوره پساهژمون سخن گفت. از سوي ديگر، طرفداران بازسازي، با تكيه بر اختلاف فاحش قدرت اقتصادي، نظامي و فنّاورانه آمريكا با ساير قدرت‌هاي بزرگ، توانمندي ويژه آمريكا در احياي قدرت خويش و تجربه چرخه‌هاي افول و بازسازي در تاريخ هژموني آمريكا، شرايط كنوني را صرفاً نشانگر دورۀ گذار و تداوم عصر آمريكايي در نظام بين‌الملل مي‌دانند. اين مقاله مي‌كوشد با تمركز بر اين سؤال كه تضعيف شاخص‌هاي قدرت سخت‌افزاري و نرم‌افزاري آمريكا، چه چشم‌اندازي را از افول يا تجديد حيات مؤلفه‌هاي قدرت اين كشور نشان مي‌دهد، به بررسي استدلال‌هاي دو ديدگاه مذكور بپردازد. فرضيه اين پژوهش كه به روش توصيفي - تحليلي موردبررسي قرار گرفته، نشان مي‌دهد برخلاف تجربه چرخه‌هاي افول و بازسازي در تاريخ هژموني آمريكا در نظام بين‌الملل و ديدگاه انديشمنداني نظير هانتينگتون، آمريكا فاقد توان بازسازي هژموني خود بوده و وارد افول غيرقابل بازگشت شده است.