اثرات متقابل توسعه مالي با سرمايه انساني و كيفيت نهادي بر تخريب محيط‌زيست: روش هم‌جمعي پانلي

با روند توسعه اقتصادي، توسعه مالي و تخريب محيط‌زيست افزايش‌يافته است؛ لذا براي حفاظت از محيط‌زيست، شناسايي عوامل مؤثر بر تخريب محيط‌زيست به‌خصوص تأثير توسعه مالي و مكانيسم‌هاي تعديل آن ضروري است كه در اين مطالعه تأثير توسعه مالي، سرمايه انساني و كيفيت نهادي بر ردپاي اكولوژي در كشورهاي عضو منا بررسي شد. علاوه بر اين تأثير توسعه مالي بر ردپاي اكولوژي از طريق كانال سرمايه انساني و كيفيت نهادي نيز بررسي شد. مطالعه توصيفي-تحليلي حاضر در سطح بين‌المللي براي كشورهاي عضو منا انجام شد. داده‌ها از نوع پانل‌ديتا براي سال‌هاي 2020-2000 بود كه از پايگاه داده‌اي بانك جهاني استخراج شد. آزمون‌هاي ايم، پسران شين و لوين، لين و چو براي بررسي پايايي، آزمون‌هاي پدروني و كائو براي بررسي هم‌جمعي و روش‌هاي حداقل مربعات معمولي كاملاً اصلاح‌شده (FMOLS) براي برآورد مدل‌ها در نرم‌افزار Eviews10 استفاده شد. توسعه مالي و توليد ناخالص داخلي باعث افزايش، سرمايه انساني و كيفيت نهادي باعث كاهش تخريب محيط‌زيست شدند. همچنين توسعه مالي تخريب محيط‌زيست را از طريق كانال سرمايه انساني و كيفيت نهادي كاهش داد؛ بنابراين پيشنهاد مي‌شود دولت‌ها ضمن گسترش ظرفيت حكمراني خوب، قوانين ناظر بر توسعه مالي كشورها را به نفع صنايع دوستدار طبيعت سوق دهند و سرمايه انساني را به‌عنوان عامل مهم در كيفيت محيط‌زيست افزايش دهند.