بكارگيري روش هاي حذف فرضي و متعارف در سنجش ارزش افزوده در تجارت: نتايج يكسان يا متفاوت؟

دو روش حذف فرضي و متعارف مبناي سنجش ارزش افزوده در تجارت قرار مي گيرد. اولي سه مرحله كلي دارد كه در آن برابري واحد جمع سهم ارزش افزوده داخلي (DVA) و سهم تخصص گرايي عمودي (VS) نسبت به صادرات ناخالص را در سطح كلان اقتصادي تضمين مي كند، ولي در سطح فعاليت هاي اقتصادي ناتوان است. حال آن كه دومي هر دو را تضمين مي كند. بعلاوه درحالي كه روش اول مورد توجه پژوهشگران در ايران قرار گرفته، روش دوم مغفول مانده است. براين اساس مقاله حاضر در صدد پر كردن اين خلاء در قالب پرسش محوري زير است: آيا بكارگيري دو روش ياد شده در سنجش ارزش افزوده در تجارت، نتايج يكسان يا متفاوت بدست مي دهد؟ الگوي داده-ستانده در كنار آخرين جدول آماري تعديل شده سال 1395، مبناي محاسبه قرار مي گيرد. يافته هاي كلي نشان مي دهند كه نخست نتايج كلان در هر دو روش يكسان است. دوم، نتايج دو روش در سطح فعاليت ها متفاوت بوده بطوري كه در روش حذف فرضي سرجمع سهم DVA و VS در سطح فعاليت بزرگ تر و يا كوچك تر از واحد است و بدين ترتيب مشكلات تفسير نتايج و تحليل سياستي را دامن مي زند، حال آن كه سهم مذكور در روش متعارف برابر با واحد است و در نتيجه تفسير نتايج و تحليل سياستي از عملكرد فعاليت ها را امكان پذير مي نمايد