نقد و تحليل روايت «عطاء المؤلفة قلوبهم» (روايت ابن‌اسحاق در السيرة النبويه ابن‌هشام)

روايتي از ابن‌اسحاق در كتاب السيرة النبويه ابن‌هشام نقل شده كه پس از جنگ حنين، رسول خدا (ص) به «مؤلفة قلوبهم» كه اشراف مردم بودند، از غنايم قبايل هوازن چيزهايي بخشيد تا سبب الفت و دلجويي آنان شود. عبارت «مؤلفة قلوبهم» برگرفته از آيه 60 سوره توبه است كه ابن‌هشام زمان نزول آن را ذيل حوادث جنگ تبوك در سال نهم هجرت و در ميان آياتي كه درباره منافقين نازل شده، نقل كرده و در توضيح آن نوشته «اين آيات بيان مي‌كند كه مستحقان و گروه‌هاي شايسته دريافت صدقات چه كساني هستند». اين نوشتار با تكيه بر منابع سيره‌نگاري و آثار مورخان و بهره‌گيري از تفاسير، به روش تاريخي ـ تطبيقي و به صورت كيفي درصدد بررسي اين مسئله است كه روايت مؤلفة قلوبهم، تا چه اندازه با مباني تاريخ‌نگاري مانند اصالت سند، انطباق با ديگر گزارش‌هاي تاريخي قابل پذيرش است و با چه هدفي در اخبار سيره نبوي شهرت يافته است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد، روايت «مؤلفة قلوبهم» با آيه مورد استناد گزارش «انّما الصّدقات...»، سازگاري زماني و محتوايي ندارد و با رويكرد تاريخ‌نگاري سفارشي، در اخبار سيره جاي گرفته است.