طراحي الگوي توسعه‌ي اقتصادي - اجتماعي ايران با رهيافت فراتركيب

مفهوم توسعه از جنبه‌هاي گوناگون اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، سياسي و در دهه‌هاي اخير انساني، زيست‌محيطي و پايدار قابل بررسي است. در پژوهش حاضر،، سعي شد تا با تلفيق رويكرد توسعه‌ي اجتماعي، مفهوم حق توسعه و رفاه اجتماعي با روش فراتركيب از  78 مقاله‌ي‌ توليد شده‌ي منتخب در پنج سال اخير، الگو، شاخص و متغيرهاي توسعه‌ي اقتصادي و اجتماعي ايران شناسايي شود. تعداد 44 الگو بدست آمد كه غالباً به اين موضوع مي‌پرداختند كه توسعه چيست و چه الزاماتي دارد؟ بعد از بررسي انواع الگوهاي مطرح شده، الگوي مبتني بر رفاه اجتماعي برنامه‌هاي پنج ساله، تشريح و ارتباط آن با سند چشم‌انداز و سياست‌هاي اقتصاد مقاومتي بررسي گرديد و روشن شد كه مسئله‌ي اصلي در طرح الگوهاي توسعه در ايران، اهداف، چشم‌انداز يا برنامه‌هاي توسعه‌ي اجتماعي و اقتصادي نيست، بلكه عملكرد و تحقق اجراي الگوي توسعه در كشور است. محوري‌ترين موضوع كه همانا مفهوم حق توسعه است و ارتباط ميان جامعه و حاكميت را بيان مي‌كند با بررسي شاخص توسعه‌ي انساني به بحث گذاشته و نشان داده شد كه اراده‌اي مبتني بر مديريت و برنامه‌ريزي كلان كارآمد براي مسير توسعه وجود ندارد. در نتيجه، مشاركت جامعه در انتخاب مسير توسعه و به دنبال آن ضمانت‌هاي قانوني و الزام‌هاي حقوقي براي تحقق يافتن برنامه‌ي زندگي افراد جامعه با آگاهي عمومي نسبت به حق توسعه مورد ادعا قرار گرفته است. حقي كه جزئي از حقوق بشر و حقوق اساسي و به مانند آزادي، عدالت و برابري، بديهي است.