ارزيابي مخاطرات اكولوژيكي و انساني ناشي از برخي فلزات سنگين در گردوغبار مدارس ابتدايي مناطق منتخب شهر مشهد

زمينه و هدف: ذرات گردوغبار در محيط هاي شهري معمولاً آلوده به فلزات سنگين است و اين آلاينده ها براي سلامتي انسان ها و به‌خصوص كودكان نگران كننده است. يكي از محيط هايي كه باعث مواجهه كودكان با ذرات گردوغبار مي شود، مدارس است. بنابراين هدف از مطالعه حاضر، تعيين غلظت فلزات سنگين و ارزيابي خطر سلامتي فلزات سنگين در گردوغبار مدارس شهر مشهد است.روش بررسي: نمونه‌هاي گردوغبار از 27 مدرسه در پاييز 1401 با استفاده از يك برس قلم مويي جمع آوري شد. با استفاده از پلاسماي جفت شده القايي غلظت فلزات تعيين و با استفاده از شاخص هاي زمين انباشتگي (Igeo)، فاكتور آلودگي (CF)، شاخص بار آلودگي (PLI)، شاخص غني شدگي (EF)، خطر زيست محيطي بالقوه (PERI) و شاخص هاي خطر سلامت مانند  HQو HI سطوح آلودگي برآورد گرديد. يافته ها: ميانگين غلظت عناصر Co، Fe، Ca ، Al، Pb و Ba به ترتيب 9/63، 18538/58، 84017/79، 11270/42، 32/07 و µg/g 111/56 بودند. مقادير شاخص هاي Igeo بين 3/69- تا 1/51 و CF بين 0/16  تا 4/26 بودند. نتايج شاخص هاي آلودگي نشان داد كه اكثر عناصر مورد مطالعه در طبقات اول آنها يعني درجه آلودگي ناچيز يا كم قرار داشتند. مقادير شاخص  هاي HQ و HI نيز كمتر از 1 بودند.نتيجه‌گيري: به طور كلي مي توان بيان كرد كه غلظت هاي عناصر مورد مطالعه، نگران كننده نبود و در مجموع در سطوح غير آلوده قرار داشتند و همچنين خطري بالقوه براي سلامتي به واسطه مواجهه با عناصر مورد مطالعه وجود نداشت.