ارزيابي و تحليل هم استنادي مفاهيم مخاطره، انسان و محيط از سال 1985 تا 2020

مخاطرات دانشي چندوجهي است كه ريشه در انسان، فعاليت‌هاي انساني و محيط طبيعي داشته و اثر مهمي در توسعۀ جوامع انساني و محافظت از آنها در برابر بلايا دارد و به همين علت به‌منزلۀ دانشي بين‌رشته‌اي مورد توجه محققان علوم مختلف بوده است. اين پژوهش سعي دارد با استفاده از داده‌هاي موجود در پايگاه اطلاعاتي Web Of Science و به كمك نرم‌افزار سايت‌اسپيس، سير تحول مفاهيم مرتبط با دانش مخاطرات را با استفاده از روش هم‌استنادي ارزيابي و تحليل كند. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه مفاهيم ريسك، مخاطره، تغييرات اقليمي و آسيب‌پذيري داراي بيشترين تكرار؛ واژه‌هاي ارزيابي ريسك، در معرض خطر بودن و مديريت داراي بيشترين پايايي؛ و كليدواژه‌هاي تغييرات اقليمي و بحران داراي بيشترين مقدار شكوفايي هستند. همچنين خوشه‌بندي سير تحولات فكري پژوهشگران از تحليل شاخص مركزيت نشان مي‌دهد كه آنها پنج مرحلۀ فكري را پشت سر گذاشته‌اند. گرايش كلي پژوهش‌ها به مخاطرات و مديريت مخاطرات، مباحث مربوط به تغييرات اقليمي و مخاطرات ناشي از اين تغييرات، مخاطرات بيولوژيك ناشي از عوامل بيماري‌زا، محيط و مخاطرات محيطي و در نهايت مباحث مربوط به ريسك و بلاياي طبيعي از مهم‌ترين موارد سير تحولات فكري بوده‌اند.